Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranı (CAPE) Nedir?

Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranı (CAPE), hisse senetlerinin uzun vadeli değerlemesini yapmak için kullanılan bir finansal metriktir.

Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranı (CAPE) Nedir?

Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranı (CAPE) Nasıl Hesaplanır?

Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranının (CAPE) hesaplanması, şirketlerin son on yıl içerisindeki kazançlarının ortalamasının enflasyona göre düzeltilmiş hali ile yapılır. Öncelikle, her yılın kazançları toplanır ve bu kazançlar tüketici fiyat endeksi (CPI) gibi bir enflasyon göstergesi kullanılarak düzeltilir. Bu düzeltilmiş kazançlar on yıl boyunca ortalanır ve mevcut piyasa fiyatına bölünerek CAPE oranı elde edilir. Bu yöntem, ekonomik döngülerin etkilerini minimize ederek daha doğru bir değerleme verir.

Düzeltilmiş Fiyat-Kazanç Oranı (CAPE) Oranı Neden Önemlidir?

CAPE oranı, yatırımcılar için birçok açıdan önemlidir. CAPE oranı yüksekse piyasanın aşırı değerli olduğunu ve potansiyel bir düzeltme riski taşıdığını gösterebilir. Nobel ödüllü ekonomist Robert Shiller'in çalışmalarında, CAPE oranının piyasa balonlarını öngörmede etkili olduğu kanıtlanmıştır. CAPE oranı uzun vadeli getiri beklentilerini değerlendirmek için de kullanılır. Tarihsel veriler, CAPE oranı düşükse uzak gelecekteki getirilere, CAPE oranı yüksekse yakın gelecekteki getirilere işaret ettiğini göstermektedir.

CAPE Oranının Tarihsel Performansı Nasıldır?

CAPE oranının tarihsel performansı incelendiğinde bu oranla yapılan tahminlerin uzun vadeli yatırım kararlarında oldukça etkili olduğu görülmüştür. Örneğin 2000 yılındaki dot-com balonunda CAPE oranı oldukça yüksek çıkmıştır ve bu durum, piyasaların aşırı değerli olduğuna işaret etmiştir. Yanı sıra 2008 ekonomik krizinden önce de CAPE oranı yüksek bulunmuştur. Uluslararası Para Fonu (İMF) tarafından yayımlanan 2008 tarihli rapor, yüksek CAPE oranlarının piyasadaki aşırı değerlemeleri yansıttığını doğrulamaktadır. Veriler, CAPE oranının piyasa düzeltmeleri ve balonları öngörmede etkili bir araç olduğunu göstermektedir.

CAPE Oranının Sınırlamaları Nelerdir?

CAPE oranı geçmiş kazanç verileri kullanılarak hesaplanır yani gelecekteki kazançlar hakkında kesin bir öngörüde bulunamaz. Farklı sektörler ve şirketler için CAPE oranının anlamı farklılık gösterebilir. Mesela teknoloji şirketlerinin CAPE oranı genellikle daha yüksek olabilir çünkü bu sektörlerde hızlı büyüme beklentisi vardır. Yanı sıra CAPE oranı, piyasa koşullarındaki ani değişiklikleri anında yansıtmayabilir.

CAPE Oranı Kullanılarak Nasıl Yatırım Yapılır?

CAPE oranını kullanarak yatırım yapmak isteyenler, bu oranın uzun vadeli trendlerini ve tarihsel performansını analiz etmelidir. Düşük CAPE oranlarına sahip piyasalara yatırım yapmak, gelecekte yüksek getiri potansiyeli sunabilir. CAPE oranının tek başına bir yatırım kararı verme aracı olmadığını unutmamak gerekir. Yatırımcılar, CAPE oranını diğer finansal göstergeler ve analizlerle birlikte değerlendirerek daha bilinçli kararlar verebilir.

İlgili İçerikler

3 Ekim 2024 tarihinde yayınlandı.

Son Güncelleme: 3 Ekim 2024

Çağada Kırım

Tasarruf Uzmanı / Ekonomist

Yazar Hakkında

Çağada Eroğlu Kırım (d.1987, Bursa) yatırımcı, iş insanı ve seri girişimcidir. Lisans eğitimini Koç Üniversitesi İşletme Bölümü ile tamamlayan Çağada Kırım, Londra City Üniversitesi'nde enerji piyasaları üzerine yüksek lisans yapmıştır. Kırım, yüksek lisans eğitiminin devam ettiği süreçte bir dönem Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletinin Los Angeles kentinde bulunan UCLA’da (University of California, Los Angeles) da eğitim almıştır. Çağada Kırım, 2013 yılında kurduğu encazip.com ile Türkiye’deki elektrik piyasalarının serbestleşmesi ve tüketici lehine gelişmesi konusunda önemli çalışmalar yürütmüştür. Kırım özellikle enerji ekonomisi ve finansal piyasalarda yaptığı başarılı öngörülerle ün salmış ve bu konularda bir referans noktası haline gelmiştir.