Mevduat Faiz Oranları - Kasım 2024

En Yüksek Mevduat Faiz Oranı Veren Bankalar - Kasım 2024

Mevduat faiz oranları anlık olarak değişiklik göstermekte ve bankadan bankaya göre farklılaşmaktadır. Bu yüzden tüketicilerin mevduat faizi hesaplama sayfasından hesaplama yapmaları önerilir. Bankaların güncel vadeli mevduat faiz oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bu tabloda 21.11.2024 tarihli güncel en yüksek mevduat faiz oranı veren bankalar incelenebilir.

Mevduat Nedir?

Mevduat, bir kişi ya da kuruma ait olan paranın bir banka hesabına yatırılmasıdır. Sermaye sahiplerinin güvenlik, işlem kolaylığı, harcama kolaylığı gibi nedenlerle bankalara yatırdıkları paraya mevduat denir. Üç mevduat türü bulunur ve şu şekildedir:

• Vadesiz Mevduat: Sermaye sahibinin bankaya yatırdığı para üzerinde her türlü tasarrufu her an gerçekleştirebileceği, herhangi bir getirisi olmayan ancak hiç bir limit olmaksızın üçüncü kişilere para transferi yapılabilen bir hesap türüdür. Üçüncü kişilerin yaptıkları para transferlerinin alınabilmesi ve her an çekilebilmesi de vadesiz mevduat ile mümkündür.
• Vadeli Mevduat: Bankaya yatırılan paranın belirli bir süre için önceden belirlenmiş mevduat faizi oranı ile bağlanması durumunda kullanılan mevduat hesabı türüdür. Vadeli mevduat hesaplarında vade sonuna kadar para kullanılamaz, kullanılması durumunda ise o kullanıldığı güne kadar tahakkuk etmiş faiz kaybolur.
• İhbarlı Mevduat: Mevduat ve Katılım Fonları Hakkında Tebliğ'in 3.b maddesinde belirtilmiş, paranın çekileceği günden 7 gün önce yazılı bildirim yapılması durumunda paranın çekilebileceği mevduat hesabıdır. İhbarlı mevduat hesabı genellikle döviz cinsinden yüksek tutarlı mevduatlarda kullanılır.

Mevduat Hesabı Nedir? 

Mevduat hesabı, sermaye sahiplerinin bankalarda açtıkları, paranının banka tarafından muafaza edildiği ve sermaye sahiplerinin para yatırıp çektikleri hesap türüdür. Mevduat sahipleri, mevduat hesapları üzerinden elektronik fon transferi (EFT), havale, SWIFT veya benzeri yollarla üçüncü kişilere para gönderip aynı yollarla üçüncü kişilerden para alabilir. Vadesiz, vadeli, ihbarlı mevduat veya kur korumalı vadeli mevduat hesabı açılması için öncelikle vadesiz mevduat hesabı açılmalıdır. Mevduat hesaplarındaki paralar serbestçe çekilebilirken, mevduat hesabındaki paradan alışveriş yapmak için banka kartına sahip olmak gerekir. Banka kartı ile yapılan alışverişler bağlı mevduat hesabındaki tutardan düşer. 

Mevduat Hesabı Çeşitleri Nelerdir?

Mevduat hesaplarının çeşitleri aşağıdaki gibidir.

• Vadesiz Mevduat Hesabı: Paranın yatırılıp banka tarafından muhafaza edildiği, hesaptaki paranın her an nakit olarak ya da transfer işlemi ile çekilebileceği hesap türüdür.
• Vadeli Mevduat Hesabı: Vadesiz mevduat hesabında bulunan paranın tamamının ya da bir bölümünün bir başka hesaba aktarılarak belirli bir vade ve faiz oranıyla bağlandığı mevduat hesabı türüdür. Vadeli mevduat hesabında vade sonuna kadar para çekilemez. Çekilmesi durumda ise herhangi bir faiz getirisi elde edilemez. Faiz getirisinin elde edilmesi için vade sonuna kadar hesaptan para çekilmemelidir.
• Kredili Mevduat Hesabı (KMH): Tüketicilerin anlık hızlı ihtiyaçları veya otomatik fatura ödemeleri gibi işlemlerini kolayca yapabilmeleri için açılan kredidir. Kredili mevduat hesabında, hesapta para olmasa da hesap bankanın belirlediği limitler çerçevesinde eksi değerlere düşebilir ve hesapta para olmadan da ödemeler yapılabilir. Kredili mevduat hesabının kullanılması durumunda kullanılan tutara akdi faiz oranı uygulanır.
• Döviz Mevduat Hesabı: TL dışı, Amerikan doları, euro, İngiliz sterlini ve diğer döviz cinslerinin olduğu mevduat hesap türüdür.
• Dönem Ödemeli Mevduat Hesabı: Genellikle 1 yıl ve daha uzun vadeli olarak açılan dönem ödemeli mevduat hesabında aylık ya da üç aylık dönemlerde sermaye sahibine faiz ödemesi yapılır. Ancak anaparaya erişim vade sonuna kadar olmaz. Sermaye sahibi önceden belirlenmiş dönemlerde faiz getirisini alır ancak anaparayı almak için vade sonunu bekler.
• Birikim Mevduat Hesabı: Sermaye sahibinin tercihine göre günlük, haftalık, aylık ya da yıllık olarak açılabilen, genellikle kısa vadeli bağlanan ve ara dönemlerde hesaba para ekleyerek birikim yapmaya olanak sağlayan mevduat hesabı türüdür.
• Kur Korumalı Mevduat Hesabı: Vadeli bir mevduat hesap türü olan Kur Korumalı Mevduat Hesabı, TL cinsinden olan mevduatın Amerikan doları karşısında değer kaybedememe garantisi veren mevduat hesabıdır. Kur korumalı mevduat hesabında önceden belirlenen faiz ve vadeye göre para bağlanır. Vade sonunda faiz getirisi ile birlikte toplam tutarın Amerikan doları cinsinden bağlandığı günde karşılık geldiği tutardan daha düşük olması durumunda, tutarın Amerikan doları cinsine göre olan kaybının karşılandığı mevduat hesabıdır.

Vadesiz Mevduat Hesabı Nedir?

Vadesiz mevduat hesabı, sermaye sahiplerinin bankaya yatırdığı paraların bulunduğu hesap türüdür. Vadesiz mevduat hesabında sermaye sahipleri paralarını istedikleri zaman çekebilir, her türlü şekilde değerlendirebilr. Vadeli mevduat hesaplarında üçüncü kişilerle elektronik fon transferi (EFT), havale, SWIFT gibi yollarla para alışverişi yapılabilir. Vadesiz mevduat hesaplarının sermaye sahibine herhangi bir faiz getirisi bulunmaz.

Vadeli Mevduat Hesabı Nedir?

Vadeli mevduat hesabı, hesaptaki paranın belirli bir vade ve faiz oranı ile bağlandığı, sermaye sahibine faiz getirisi sağlayan hesap türüdür. Vadeli mevduat hesapları genellikle aylık olarak açılır ancak gün hesabı ile belirlenir. En popüler vadeli mevduat hesabı vadesi 32 gün vadeli mevduat hesabı olarak öne çıkmaktadır. 3 ay, 6 ay veya 1 yıllık vadeli mevduat hesabı açılabilir. Özellikle faiz oranlarının sürekli olarak değiştiği ekonomilerde mudilerin vadelerini ekonomik koşullara göre belirlemeleri önerilir. Faizlerin düşüş eğiliminde olduğu bir ekonomide daha uzun süreli vade belirlemenin daha yüksek faiz oranından daha uzun süre faydalanma şansını sağladığı gözlemlenirken, faizlerin yükseliş eğiliminde olduğu ekonomilerde ise kısa dönemli vadelerle paranın bağlandığı gözlemlenir.

Kredili Mevduat Hesabı (KMH) Nedir?

Kredili mevduat hesabı, hesap içerisinde herhangi bir tutar bulunmasa dahi belirli bir kredi limiti tutarında nakit para çekilebilen bir hesap türüdür. Kredili mevduat hesabında (KMH) hesap bakiyesi eksiye geçerek müşteriye hesapta para olmaksızın hızlı ve önemli ödemelerini yapması imkanı sağlanır. Kredili mevduat hesabının en büyük avantajlarından birisi ise otomatik ödeme talimatı verilmiş fatura ve geri ödemelerin hesapta para olmasa bile son ödeme tarihi kaçırılmadan ödenmesini sağlamasıdır. Ancak kredili mevduat hesabından kullanılan tutarın faizi olur ve bu faiz dönem sonunda banka tarafından müşteriden tahsil edilir.

Döviz Mevduat Hesabı Nedir?

Döviz mevduat hesabı, yabancı para cinsinden açılan mevduat hesabıdır. Genellikle Amerikan doları ve euro olan döviz mevduat hesapları; İngiliz sterlini, İsviçre frangı gibi çeşitli yabancı döviz cinsleri için de açılabilir. Döviz mevduat hesapları vadeli ve vadesiz olmak üzere ikiye ayrılır. Vadesiz döviz mevduat hesaplarının çalışma prensibi, Türk lirası vadesiz mevduat hesaplarıyla aynıdır. Vadeli döviz mevduat hesaplarına ise sermaye belirli bir vade ve faiz oranı üzerinden faiz getirisi sağlar. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre Türkiye'de yerleşik kişilere ait yaklaşık 192 milyar Amerikan doları karşılığı döviz mevduatı vardır.

Kur Korumalı Mevduat Nedir?

Kur korumalı mevduat, Türk lirası cinsinden faiz kazandıran ancak Türk lirasının olası değer kaybı karşısında mudilerin anaparalarını koruma altına alan, vade sonundaki anapara ve faiz toplam tutarının aynı dönem sonunda Amerikan doları karşısında daha düşük olması durumunda, arada kalan farkın karşılandığı vadeli mevduat hesabı türüdür. Kur korumalı mevduat hesabı, 21 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2021/14 sayılı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarınına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ ile düzenlenmiş, 17 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı uyarınca kur korumalı mevduat hesaplarının süresi 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılmıştır. İlgili mevzuat uyarınca kur korumalı mevduat hesapları 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli olabilir.

Vadeli ve Vadesiz Mevduat Arasındaki Farklar

Vadeli ve vadesiz mevduat hesapları yatırımcıların tasarruf ve bankalarda sıklıkla tercih edilen temel hesap türleridir. Bu hesaplar, faiz getirisi, nakite erişim kolaylığı ve enflasyondan anaparayı koruma konularında farklılaşır.

Vadeli Mevduat

Vadeli mevduat hesapları, belirli bir süre boyunca yatırılan anaparanın faiz getirisi ile değerlendiği bir hesap türüdür. Bu hesaplar, sabit faiz oranları ile getiri sunar, ancak bağlanan para vade süresi boyunca kullanılmaz. Çoğu bankanın vadeli mevduat hesapları vadesinden önce bozularak paraya erişim sağlanabilir ancak bu durumda vadeli mevduat hesabının açıldığı gün ile hesabın vadesinden önce bozulduğu gün arasında tahakkuk eden faiz geliri kaybolur.

Vadesiz Mevduat

Vadesiz mevduat hesapları ise günlük bankacılık işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılabilen, esnek bir hesap türüdür. Bu hesaplar faiz getirisi sağlamaz, ancak hesaptaki paraya her zaman ulaşılabilir. Vadesiz mevduat hesapları genellikle günlük harcamalar, para transferleri ve benzeri durumlarda tercih edilir.

Temel Farklar

• Faiz Getirisi: Vadeli mevduat hesapları sabit faiz getirisi sağlarken, vadesiz mevduat hesapları faiz getirisi sağlamaz.
• Likidite: Vadesiz hesaplar anında nakit erişimi sağlarken, vadeli hesaplarda vade dolmadan para çekmek faiz kaybına neden olur.
• Vade Süresi: Vadeli mevduat hesapları belirli bir vade sonunda faiz getirisi sağlar, vadesiz hesaplarda vade kısıtı yoktur ancak faiz getirisi de yoktur.

Mevduat Hesabı Faiz Oranları Nasıl Belirlenir?

Mevduat faiz oranları, birden fazla ekonomik faktörün bir araya gelmesi ile belirlenir ve bankaların finansal pozisyonlarına ve genel ekonomik koşullara bağlı olarak sürekli değişir. Temel olarak mevduat faiz oranları serbest piyasa koşullarında arz ve talep dengesi ile şekillenir. Ancak, bu faktörlerin ötesinde, merkez bankalarının para politikaları, enflasyon oranları ve küresel ekonomik gelişmeler de önemli bir rol oynar.

Arz-Talep Dengesi

Serbest piyasa ekonomilerinde, mevduat faiz oranlarının belirlenmesindeki en temel faktörlerden biri arz-talep dengesidir. Bankalar, mevduat sahiplerinden topladıkları parayı kredi olarak kullandırır. Bir banka, ne kadar çok kredi verir ve mevduat toplamaya ihtiyaç duyarsa, o kadar yüksek faiz oranı teklif etmek zorunda kalabilir. Diğer bir taraftan yüksek kredi faiz oranı ile kredi veren bankaların yüksek mevduat faiz oranı ile para toplayabilir. Örneğin, bir bankanın kredi verme kapasitesi arttığında, daha fazla mevduat toplamak için faiz oranlarını yükseltir. Bunun tersine, bankaların likidite ihtiyacı azaldığında faiz oranları düşer. Dolayısıyla, arz ve talep dengesi, bankaların mevduat toplama stratejilerini doğrudan etkiler.

Merkez Bankası Politikaları

Merkez bankalarının uyguladığı para politikaları, mevduat faiz oranlarını belirleyen en önemli dışsal faktörlerden biridir. Merkez bankası faiz oranları, ekonomideki genel faiz seviyelerini etkiler. Özellikle politika faizi, bankaların merkez bankasından borç alırken ödedikleri faiz oranını belirler ve bu durum doğrudan ticari bankaların mevduat ve kredi faiz oranlarını etkiler. Örneğin, merkez bankası politika faizini artırdığında, ticari bankalar daha fazla maliyetle borçlandıkları için müşterilerine sundukları mevduat faiz oranlarını da artırabilirler. Türkiye’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bu süreci yönlendiren başlıca kurumdur ve TCMB’nin faiz artırma veya düşürme kararları doğrudan ticari bankaların mevduat faiz oranlarını etkiler.

Enflasyon ve Faiz Oranları İlişkisi

Enflasyon, mevduat faiz oranlarının belirlenmesinde önemli bir etkendir. Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde, reel faiz oranını koruyabilmek için bankalar nominal faiz oranlarını artırma eğiliminde olabilir. Çünkü yatırımcılar, enflasyon nedeniyle satın alma güçlerini kaybetmek istemezler ve yatırımlarından enflasyonu telafi edecek bir getiri beklerler. Dolayısıyla, enflasyon yükseldiğinde, mevduat sahiplerini çekebilmek için bankalar daha yüksek nominal faiz oranları teklif ederler. Ancak enflasyonun düşük olduğu dönemlerde, reel getiriyi korumak için daha düşük nominal faiz oranları yeterli olabilir. Bu nedenle enflasyon oranları, hem mevduat faiz oranlarının hem de genel ekonomi üzerindeki etkilerini şekillendirir.

Küresel Ekonomik Gelişmeler

Küresel ekonomik koşullar ve finansal piyasalar da mevduat faiz oranlarını belirleyici bir rol oynar. Özellikle döviz kurları, yabancı sermaye girişleri ve küresel faiz oranları, yerel bankaların faiz politikalarını etkileyebilir. Örneğin, gelişmiş ekonomilerdeki faiz artışları, gelişmekte olan ülkelerdeki sermaye akışlarını etkileyebilir ve bu durum, mevduat faiz oranlarının artmasına veya azalmasına neden olabilir. Ayrıca, uluslararası finansal krizler veya ekonomik belirsizlikler, bankaların risk primlerini artırarak daha yüksek faiz oranları sunmalarına yol açabilir.

Likidite Riski ve Banka Stratejileri

Bankalar, likidite risklerini minimize etmek için mevduat faiz oranlarını belirlerken dikkatli bir denge gözetirler. Eğer bir banka kısa vadeli yükümlülükleri karşılamak için yeterli likiditeye sahip değilse, bu durumda mevduat faiz oranlarını artırarak daha fazla fon toplamaya çalışır. Bankalar ayrıca, uzun vadeli mevduatları cazip hale getirmek için daha yüksek faiz oranları sunabilirler, çünkü bu, bankanın uzun vadeli kredi verme kapasitesini artırır ve likidite riskini azaltır. Bankalar arası rekabet de faiz oranlarını belirlemede etkili olabilir; bir banka, piyasadaki rekabet koşullarına göre faiz oranlarını ayarlayarak mevduat sahiplerini çekmeye çalışır.

Döviz Kurları ve Kur Riski

Mevduat faiz oranlarını belirleyen bir diğer önemli faktör ise döviz kurları ve kur riskidir. Özellikle döviz cinsinden açılan mevduat hesaplarında, döviz kurlarındaki dalgalanmalar faiz oranlarını doğrudan etkileyebilir. Bankalar, döviz kuru riskini dengelemek için döviz cinsinden mevduatlarda daha yüksek faiz oranları teklif edebilirler. Özellikle, kur korumalı mevduat hesapları, döviz kurlarındaki dalgalanmalara karşı koruma sağlarken, TL mevduat hesaplarına kıyasla farklı faiz oranları sunabilir. Bu hesap türleri, döviz kuru riskine karşı koruma sağlarken, aynı zamanda faiz getirisi sunmayı amaçlar.

Mevduat faiz oranlarının belirlenmesi, sadece arz ve talep dengesi ile sınırlı olmayan karmaşık bir süreçtir. Bankaların finansal ihtiyaçları, merkez bankası politikaları, enflasyon oranları ve küresel ekonomik gelişmeler bu süreci etkiler. Yatırımcılar ve mevduat sahipleri, mevduat hesaplarını seçerken sadece nominal faiz oranlarına değil, reel getiri ve risk faktörlerini de dikkate almalıdırlar. Bu bağlamda, encazip.com gibi karşılaştırma platformları, bankalardan anlık olarak güncel verileri aldıklarından dolayı kullanıcıların en yüksek getiriyi sağlayacak mevduat hesaplarını seçmelerine olur.

Vadeli Mevduat Hesaplarında Vergilendirme Nasıl Yapılır?

Vadeli mevduat hesaplarında vergilendirme kazanılan faiz üzerinden alınan stopaj ile yapılır. 1 Mayıs 2024 tarihli ve 32533 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkında Karar (Karar Sayısı: 8434) uyarınca mevduat stopaj oranları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

• 6 aya kadar vadeli mevduatlarda %7,5
• 1 yıla kadar olan vadeli mevduat hesaplarında %5
• 1 yıldan uzun vadelli mevduatlarda %2,5

Mevduat Hesabı Nasıl Açılır?

Mevduat hesabı açmak için öncelikle bankaların müşterisi olmak gerekir. Bankaların müşterisi olmak için encazip.com üzerinden şubeye gitmeden işlem yapılabilir. Bankaların müşterileri internet üzerinden, mobil bankacılık kanallarından, banka şubelerinden veya bankaların çağrı merkezlerinden mevduat hesabı açabilir. Bankalarda mevduat hesabı açtırmak için tek şart 18 yaşını doldurmuş olmaktır. 18 yaşını doldurmamış kişiler, sadece velayet sahipleri aracılıyla mevduat hesabı açabilir.

Mevduat Hesabı Açmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Mevduat hesabı açmak için bankaların müşterisi olmak gerekir. Bunun için gerekli belgeler kimlik belgesi, ikametgah adresini kanıtlayan bir belge (e-devlet üzerinden alınabilen ikametgah belgesi, kredi kartı ekstresi, elektrik faturası vb.) ve başvuru formudur.

Kimler Mevduat Hesabı Açabilir?

18 yaşını doldurmuş herkes bazı istisnalar dışında (öğrenci hesabı, yasal vasinin imzası ile açılan hesaplar vb.) mevduat hesabı açabilir. 18 yaşını doldurmuş kişiler belirli bir sermayeye sahip olmaları durumunda vadeli mevduat hesabı da açabilir.