Vergi Dilimi Nedir? 2024 Vergi Dilimleri

Vergi Dilimi Nedir?

Vergi dilimi, farklı kazanç aralıklarına uygulanacak vergi oranlarını belirler. Bireyler tarafından elde edilen kazançlar belirli aralıklara ayrılır. Belirlenen bu aralıklara farklı vergi oranları uygulanır. Vergi dilimleri sayesinde az kazanandan daha az, çok kazanandan ise daha çok vergi alınır. Vergi dilimi hesaplama ile vergi toplanırken adil davranmış olunur.

Vergi Diliminin İlkeleri Nedir?

Vergi dilimleri ile ilgili anayasal ilkeler, Anayasa'nın dördüncü bölümü olan “Siyasi Haklar ve Ödevler” kısmında, “Vergi Ödevi” başlığı altında düzenlenir. Anayasa madde 73’te düzenlenen vergi ödevi başlığında kişilerin “mali güce göre vergi” ödemekle yükümlü olduğu ifadesi yer alır. Yine anayasa madde 73 “Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır.” der.

Türkiye’de vergide adaleti sağlamak amacıyla artan oranlı vergi sistemi tercih edilir. Kişinin kümülatif gelirinin artması, dahil olduğu vergi diliminin de artmasını beraberinde getirir. “Mali güce vergi” ilkesinin doğal bir sonucu olan artan oranlı vergileme sistemi, ilk Türk Anayasası olarak kabul edilen 1876 tarihli Kanuni Esasi’de de yer alır. Kanuni Esasi, madde 20’de vergi için “herkesin kudreti nispetince tarh ve tevzi olunur” diyerek artan oranlı vergi sistemine doğrudan atıfta bulunur.

Vergi Dilimleri Nasıl Belirlenir?

Vergi Dilimleri 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 103. Maddesi uyarınca belirlenir. Bu madde çerçevesinde gelir dilimleri her yıl güncellenir. 30 Aralık 2023 tarih ve 32415 sayılı Resmi Gazete’de Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 2024 yılı için belirlenmiş olan gelir vergisi dilimleri aşağıdaki gibidir:

Vergi Dilimlerini Kim Belirler?

Türkiye’de maaş vergi dilimleri, her yıl Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından açıklanır. Vergi oranlarının sabit tutulabiliyor olmasına karşılık gelir aralıkları hemen her yıl değişir.

2024 Vergi Dilimleri Ne Kadar?

2024 vergi dilimi için belirlenen vergi oranları %15, %20, %27, %35 ve %40 şeklindedir. Gelir vergi dilimi ve karşılık gelen vergi oranları aşağıdaki gibidir:

• Yıllık brüt geliri 110.000 TL’ye kadar olan kişiler için %15
• 230.000 TL’ye kadar olan gelirin 110.000 TL’lik kısmı için 16.5000 TL, üzeri için ise %20 (hesaplama yapılırken 230.000 TL’nin 110.000TL’lik kısmı %15, 120.000 TL’lik kısmı ise %20 vergi oranına tabi tutulur.)
• 580.000 TL’ye (ücret gelirleri için 870.000 TL) kadar olan gelirin 230.000 TL’lik kısmı için 40.500 TL, üzeri için ise %27
• 3 milyon TL’ye kadar olan gelirin 580.000 TL’lik kısmı için 135.000 TL (ücret gelirlerinde 870.000 TL’lik kısmı için 213.300 TL), üzeri için ise %35
• 3 milyon TL üzeri olan gelirin 3 milyon TL’lik kısmı için 982 bin TL (ücret gelirlerinde 958.800 TL), üzeri için ise %40

2024 Vergi Dilimleri Nasıl Hesaplanır?

Vergi dilimi hesaplama yaparken gelire karşılık gelen vergi oranı baz alınır. Gelir vergisi hesaplanırken aşağıdaki adımlar izlenir:

• Mükellefin brüt geliri belirlenir.
• Bir yıl boyunca elde edilen bütün gelir kaynakları brüt gelire dahil edilir. (Maaş, kira geliri, sermaye kazancı, faiz geliri gibi bütün gelir kalemleri brüt gelir hesaplamasında yer alır.)
• Devlet tarafından açıklanan vergi dilimleri bulunur.
• Kişinin gelir aralıklarına karşılık gelen vergi dilimi belirlenir. Örneğin yıllık ücret dışı geliri 260.000 TL olan kişi, 230.000-580.000 TL gelir aralığında yer alır.
• Gelir aralığı belirlenen mükellefin ilgili gelire karşılık gelen vergi oranı bulunur.
• Nihai vergi yükü belirlenirken vergi kesintisi, muafiyetler düşülür.

Örnek Gelir Vergisi Dilimi Hesaplama

Gelir vergisi dilimi hesaplama, gelirin karşılık geldiği vergi diliminin anlaşılamaması sebebiyle karışıklığa sebep olabilir. 860.000 TL gelir için gelir vergisi dilimi hesaplama örneği aşağıdaki gibidir:

• Gelirin 110.000 TL’lik kısmı için %15 vergi uygulanır. Bu, 16.5000 TL’ye denk gelir.
• 110.000 TL ile 230.000 TL arasındaki 120.000 TL’lik kısım için %20 vergi uygulanır. Vergi tutarı 24.000 TL’ye denk gelir.
• 230.000 TL ile 860.000 TL arasındaki 630.000 TL’lik kısma %27 vergi uygulanır. Vergi tutarı 170.100 TL olur.
• Ödenecek toplam vergi, her bir aralığa denk gelen vergi tutarının toplanmasıyla bulunur. 860.000 TL’lik kazancı bulunan kişi, toplam “16.500+24.000+170.100=210.600 TL” vergiye tabi tutulur.

Maaşlarda Vergi Dilimi Ne Kadardır?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 103’üncü maddesinde düzenlenen gelirlerin vergilendirilmesine ilişkin güncel tarife, 01.01.2024 tarihinde belirlenmiştir. Vergi dilimi, ücret gelirlerinde vergi dilimi ve ücret dışı gelirler için vergi dilimi şeklinde ikiye ayrılır. Maaşlarda vergi dilimi belirlenirken dikkate alınan oranlar, ücret gelirleri için uygulanacak gelir vergisi tarifesi ile düzenlenir. Ücretlere uygulanacak gelir vergisi tarifesi 2024 yılı için tablodaki gibidir:

Kira Gelirlerinde Vergi Dilimi Ne Kadardır?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesi uyarınca kira gelirleri de gelir vergisine tabidir. Kira gelirleri, ücret dışı gelir kapsamında yer alır. 324 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 2024 yılı için belirlenmiş olan kira gelir vergisi dilimleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:

Kira Gelirine Göre Vergisi Dilimi Hesaplama

Kira gelirine göre vergi dilimi hesaplama, bir yıllık kira geliri baz alınarak hesaplanır. Karşılık gelen vergi dilimi, “ücret dışı gelirler” için belirlenen dilim baz alınarak belirlenir. Kira gelir vergisi hesaplama örneği şu şekildedir:

• Gelirin 110.000 TL’lik kısmı için %15 vergi uygulanır. Bu, 16.5000 TL’ye denk gelir.
• 110.000 TL ile 230.000 TL arasındaki 120.000 TL’lik kısım için %20 vergi uygulanır. Vergi tutarı 24.000 TL’ye denk gelir.
• 230.000 TL ile 570.000 TL arasındaki 340.000 TL’lik kısma %27 vergi uygulanır. Vergi tutarı 91.800 TL olur.
• Ödenecek toplam vergi, her bir aralığa denk gelen vergi tutarının toplanmasıyla bulunur. 570.000 TL’lik kazancı bulunan kişi, toplam “16.500+24.000+91.800=132.300 TL” vergiye tabi tutulur.

Hangi Vergi Diliminde Olduğumu Nasıl Anlarım?

Hangi vergi dilimindeyim? Sorusunun cevabı yıllık brüt gelir ile ilgilidir. Bireyler yıllık toplam gelirini baz alarak dahil oldukları vergi dilimini hesaplayabilir. Vergi dilimi hesaplama yaparken gelirleri ücret gelirleri ve ücret dışı gelirler olarak belirlemek gerekir. Ücret gelirleri ile ücret dışı gelirler farklı gelir dilimleri üzerinden vergilendirmeye tabi tutulur.  Asgari ücretliler %27’lik gelir diliminde yer alır. %27’lik gelir dilimi, yıllık 230.000-870.000 TL gelir aralığını kapsar. Asgari ücret, %27’lik gelir diliminde bulunuyor olmasına karşılık vergiden muaf kabul edilir. Asgari üstü ücretli geliri bulunan bireylerin asgari ücrete kadar olan gelirleri de muafiyet kapsamında yer alır.

Asgari Ücretliler Hangi Vergi Dilimindedir?

Asgari ücretliler, %27’lik gelir diliminde yer alır ancak asgari ücret geliri, gelir vergisinden muaf tutulur. Asgari ücretten daha yüksek bir ücret geliri bulunan kişilerin de asgari ücrete kadarki gelirleri istisna kapsamında yer alır.

Şahıs Şirketleri İçin Vergi Dilimi

Şahıs şirketleri için vergi dilimi belirlenirken yıllık brüt gelir baz alınır. Gelirin artması, tabi olunan vergi oranının da kademeli olarak artmasını beraberinde getirir. Şahıs şirketi vergi oranları ve dilimleri aşağıdaki gibidir.

Vergi Dilimi İstisna Tutarları Ne Kadardır?

30.11.2023 tarihli ve 32415 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 324 no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile gelir vergisi uygulamasında belirlenen istisna ve indirim tutarları aşağıdaki gibidir:

• Konut Kira Gelirleri İstisna Tutarı: 33.000 TL
• Engellilik İndirimi Tutarları: Birinci derece engelliler için 6.900 TL, ikinci derece engelliler için 4.000 TL, üçüncü derece engelliler için 1.700 TL
• Taşınmaz Alım-Satım Kazançlarında İstisna Tutarı: 87.000 TL

Konut geliri, engellilik indirimi gibi istisna ve indirimlere ek olarak asgari ücret de gelir vergisinden muaf tutulur. Asgari ücret üstü kazancı olanların da asgariye denk gelen tutarları istisna kapsamında yer alır.

Vergi Dilimi Brüt Maaştan mı Net Maaştan mı Hesaplanır?

Vergi dilimi hesaplama, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 6’ncı bölümünün 23’üncü maddesinin 18’inci bendinde yer alan ibare gereğince brüt maaş üzerinden yapılır. İlgili maddede istisna tutarları detaylandırılırken “brüt tutar” üzerinden hesaplama yapıldığı açıkça yer alır.

Vergi Dilimleri Ne Zaman Değişir?

Vergi dilimleri genel olarak her yıl değişir. İlgili yılın vergi döneminde belirlenen oranlar, bir sonraki yılın ocak ayı itibarıyla uygulanmaya başlar.