İkili elektrik anlaşması, gerçek veya tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu onayına tabi olmayan ticari anlaşmalardır.
İkili anlaşmalar tüketiciler ile tedarikçiler arasında yapılmaktadır. Tüm serbest tüketicilerin, ikili elektrik anlaşması yaparken anlaşmada yer alan fiyat, ödeme koşulu gibi ticari düzenlemeler ile anlaşmanın süresi, yükümlülükleri, fesih hükümleri gibi önemli sayılan maddeleri dikkatli bir şekilde incelediklerinden emin olmaları gerekmektedir.
Elektrikte İkili Anlaşmada Hangi Şartlar Belirlenir?
İkili anlaşmalarda birim fiyat, fiyat taahhütü, güvence bedeli koşulları, sözleşme süresi gibi elektrik enerjisinin tedariki ile ilgili şartlar belirlenerek imza altına alınır.
Elektrikte İkili Anlaşma ile Tedarik Süreci Nasıl İşler?
Diyelim ki bölgenizdeki dağıtım şirketinize başvuru işlemlerinizi gerçekleştirdiniz ve ikili elektrik anlaşması imzaladınız. Sizin yapmış olduğunuz bu ikili elektrik anlaşması, kullanım yerinizin dağıtım şebekesine bağlanmasını sağlamaktadır. Sözleşmenin geçerli olması için depozito işlevi gören güvence bedeli ve diğer bedeller olmak üzere elektrik anlaşması ücreti ödenmelidir. Elektrik anlaşması ücreti de Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'nin 26. Maddesine dayanılarak, elektrik aboneliği işlemleri esnasında tahsil edilir ve her tedarikçi bir defaya mahsus olmak üzere bir güvence bedeli tahsil eder.
Dağıtım bağlantısı yapıldıktan sonra, enerji kullanımına başlamak için bir ikili elektrik anlaşması daha yapmanız gerekmektedir. Yeni kullanın alanınızda ilk kez elektrik kullanacağınızdan ötürü, öncelikle serbest tüketici niteliğini taşımayacaksınız. Bu şartlar altında öncelikle bölgenizdeki görevli elektrik tedarik şirketinden elektrik almanız gerekmektedir. Serbest olmayan tüketicilerin görevli tedarik şirketi ile yaptığı anlaşmaya perakende satış sözleşmesi denilmektedir.
Kimler Elektrikte İkili Anlaşma Yapabilir?
İçerisinde bulunduğunuz yıl veya geçmiş takvim yılında serbest tüketici limitleri dahilinde elektrik tüketimi yapan kullanım yerinin serbest tüketici olarak ikili elektrik anlaşması yaparak dilediğiniz tedarikçiden elektrik enerjisi satın alabilirsiniz. İlk defa serbest tüketici hakkını kullanacak olanların sayaçları, sayaçla ilgili mevzuata uygun olarak tesis edilmiş olmalıdır. 2025 yılı itibarıyla yıllık tüketimi 750 kWh’in üzerinde olan elektrik tüketicilerinin bu miktarın altında yıllık tüketimi olan elektrik tüketicilerinden farklı olarak önemli bir hakları vardır. Serbest tüketici olarak nitelendirilen bu tüketiciler piyasadaki elektrik satan tüm tedarikçilerden bir tanesiyle ikili elektrik anlaşması yaparak elektrik satın alma hakkına sahiptir. Tüketimleri yıllık 750 kWh aşmayan yani serbest olmayan elektrik tüketiciler ise tedarikçi seçme hakkına sahip olmayıp tükettikleri elektriği görevli tedarik şirketi olarak adlandırılan tek bir şirketten almak zorundadırlar. Serbest olmayan tüketiciler Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenmiş olan perakende satış tarifelerindeki fiyatları ödemekle yükümlüdürler.
Tedarikçi seçmemiş olan serbest tüketiciler, görevli tedarik şirketinden yine EPDK tarafından belirlenen bedeli ödeyerek elektrik satın alabilirler. Tüketicilere uygulanan bu tarifeye son kaynak tedarik tarifesi denilmektedir. Dolayısıyla ayrı bir son kaynak tedarik tarifesi belirlenmemekte ve bu kapsamdaki tüketicilere de perakende satış tarifesi uygulanmaktadır. Yani, serbest olmayan tüketiciler ile tedarikçisini seçmemiş olan serbest tüketicilere uygulanan tarife birebir aynıdır. Tedarikçisini seçmiş olan serbest tüketicilerin ödeyeceği enerji bedeli ise yaptıkları ikili anlaşma kapsamındaki kendi sözleşmelerinde belirlenmektedir.
