Doğal Gaz Nedir?
Karşılaştırma yapmak istediğiniz sektörü seçin!
% 95’i metan gazından oluşur. Kokusuzdur, kaçakların fark edilmesi için sonradan tetra hidro teofen (THT) ve tersiyer bütil merkaptan (TBM) kullanılarak kokulandırılır. Metan gazının kimyasal yapısı basit olduğu için yanması kolaydır ve yanma verimliliği yüksektir.
Doğal Gaz Nasıl Üretilir?
Doğal gazlar, yer altındaki kayaların gözle görülemeyecek kadar küçük gözeneklerinde ve çatlaklarından doğal olarak bulunan gazlardır. Doğal gazın çıkarılması için petrol mühendisliğine, jeoloji mühendisliğine ve jeofizik mühendisliğine ihtiyaç vardır. Yer altında gaz tespit edebilmek için sondaj yapılmalıdır. Varlığı sondaj ile tespit edildikten sonra gaz, üretim kuyularına çekilir.
Doğal gaz üretimi için gerekli aşamalar şunlardır:
1. Saha çalışmaları: Jeolojik olarak arama yapılacak alanın seviyesi tespit edilir.
2. Sismik çalışmalar: Yer altı bilgisi edinmek amacıyla sismik çalışmalar yapılır ve sonucunda sismik harita oluşturulur.
3. Kuyu programı: Alanın jeolojik verileri ile sismik haritası birleştirilir ve kazılacak nokta tespit edilir.
4. Lokasyon çalışması: Bir kısmı betonla düz şekilde kaplanarak sondaj kulesinin yerleştirileceği alan belirlenir.
5. Sondaj: Sondaj kulesi kurulduktan sonra sondaj başlar. Sondaj, yüzeyde delik açma işlemidir.
6. Kuyu tamamlama: Kuyudan alınan örneklerle doğal gazlı seviyeler tespit edilir. Kuyu deliği içerisine borular geçirilir. Boru ve delik yüzeyinin arası betonlanarak kafesleme yapılır.
7. Doğal gaz üretimi: Doğalgaz üretim verimliliğine göre pompa seçilerek üretime hazır hale getirilir.
Dünya Doğal Gaz Rezervi Nedir?
Kanıtlanmış enerji rezervleri, jeolojik ve mühendislik verilerinin analizinin, mevcut ekonomik ve işletme koşulları altında makul bir kesinlikle geri kazanılabileceğini gösterdiği tahmini enerji kaynakları miktarıdır. Enerji kaynağının yeri, miktarı ve derecesinin genellikle bu tür rezervlerde “iyi kurulmuş” olduğu kabul edilir. Bu terim, ABD Jeolojik Araştırma Genelgesi 831, 1980'de yer alan kaynak/rezerv sınıflandırmasında tanımlandığı şekliyle "Ölçülen rezervler"e eşdeğerdir. Ölçülen ve belirtilen rezervler, birleştiklerinde, kanıtlanmış rezervleri oluşturur.
Dünya doğal gaz rezervi, Dünyada bulunan keşfedilmiş doğal gaz kaynaklarıdır.
BOTAŞ’a göre, dünya üzerindeki “doğal gaz rezervlerinin 79,1 trilyon metreküpü (%40,9) Orta Doğu ülkelerinde, 62,2 trilyon metreküpü (%32,1) Avrupa ve Asya ülkelerinde, 33,1 trilyon metreküpü (%17,1) Afrika/Asya Pasifik ülkelerinde bulunmaktadır.”
Rusya Federasyonu, dünyadaki doğal gaz rezervleri bakımından en üst sırada yer almaktadır. 2020’de Rusya’daki doğal gaz rezervleri 1.688.23 trilyon ft³ fit küptür ve dünya doğal gaz rezervinin %23.27'sini oluşturur. Rusya’yı sırasıyla İran, Katar, Amerika ve Türkmenistan takip etmektedir. Listedeki ilk 5 ülke, toplam Dünya rezervinin %62,63'ünü oluşturmaktadır. Dünyanın toplam doğal gaz rezervinin 2020'de 7.254,16 trilyon ft³ fit küp olduğu tahmin ediliyor.
Türkiye Doğal Gaz Rezervi Nedir?
Türkiye doğal gaz rezervi, ispatlanmış, muhtemel ve mümkün doğal gaz kaynaklarının toplamıdır. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) raporuna göre 2020 yılı sonu itibariyle ispatlanmış, muhtemel ve mümkün rezervlerin toplamı Türkiye için 26.597.807.859 m³’tür. Ayrıca Türkiye üretilebilir gaz miktarı ise 20.076.762.843 m³’tür.
Doğu Akdeniz Doğal Gaz Rezervi Nedir?
Doğu Akdeniz doğal gaz rezervi, günümüzde Levant Havzası ve Nil Deltası Havzası doğal gaz potansiyelini ifade eder.
Karadeniz’de Ne Kadar Doğal Gaz Vardır?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 4 Haziran 2021’de Zonguldak’ta “Fatih Sondaj gemimiz, Amasra -1 kuyusunda 135 milyar metreküplük yeni bir doğal gaz keşfi daha yaptı. Karadeniz'deki toplam gaz keşfimiz 540 milyar metreküpe ulaştı." şeklinde yaptığı açıklamaya göre Karadeniz’de 540 milyar m³ doğal gaz rezervi bulunmaktadır.
Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Nedir?
Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Bölümü (PDGM) Türkiye'de ilk kez 196 yılında İstanbul Teknik Üniversitesinde (İTÜ) kuruldu. Kurucusu Prof. Dr. Ekrem Göksu’dur. Petrol ve doğal gaz mühendisliği, teknolojik ve bilimsel araştırmalarla yeraltındaki enerji kaynaklarının incelenerek doğal gaz, petrol vb. endüstrilerin gelişmesinin amaçlandığı bir meslektir. Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Bölümü (PDGM), İstanbul Teknik Üniversitesinde (İTÜ), Ortadoğu Teknik Üniversitesinde (ODTÜ), İskenderun Teknik Üniversitesinde, İzmir Katip Çelebi Üniversitesinde, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinde ve Yakın Doğu Üniversitesinde bulunmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
İngilizce’denaturalgas(doğal gaz),fossilgas(fosil gaz) veyagas(gaz) şeklinde kullanılan doğal gaz, yıllar içinde doğal yollardan oluştuğu için doğal gaz adını alır.
Milyonlarca yıl önce yaşamış hayvan ve bitki artıklarının, yer kabuğu arasına gömülerek yerleşmesi ve zamanla basınç ve ısı etkisiyle kimyasal değişikliklere uğramasıyla organik olarak meydana gelmiş bir fosil yakıt olduğundan fosil gaz da denir.
İlk kez M.Ö.900’lerde Çin’de kullanıldığı bilinmektedir. Antik Çin’deSichuan’nınZiliujingbölgesinde, tuzlu su sondajı sırasında tesadüfen bulunduğu düşünülmektedir ve sonrasında ise Çinliler, yerden sızan gazı, bambu boru hatları kullanarak taşıdılar.
Amerika’da 1626’da tanındı, yaygın olarak kullanımı 1790’da İngiltere’de başladı. İlk doğal gaz kuyusu 1821'deFredonia, New York’ta William Hart tarafından kazıldı veFredoniaGasLightCompanykuruldu. 1920’lerde boru hattı taşımacılığının artmasıyla birlikte kullanımı da artmıştır.
Doğalgaz TDKtarafından 3 farklı şekilde tanımlanır:
“1. Yer kabuğunun içinde bulunan, yakıt olarak önem sıralamasında ham petrolden sonra ikinci sırayı alan ve petrolün bir cinsi olan yanıcı gaz.
2. Hidrokarbon biriken alanlarda açılan kuyulardan elde edilen, esas itibarıyla metan gazı ile az miktardapropan, bütan vb. daha ağır moleküllü hidrokarbon gazları ve eser miktarda su buharı, hidrojen, karbondioksit ve azot karışımı gaz.
3. Konutlarda ve iş yerlerinde ısınma, üretim ve enerji amacıyla belli bir merkezden kontrollü olarak bir şebeke sistemiyle dağıtılan yanıcı gaz.”
Doğalgaz, Türk Dil Kurumuna (TDK) göre ayrı yazılır, doğru yazım şekli doğal gazdır.
Doğal gaz kullanım alanları:
-
Isıtma amaçlı kullanım (Bölgesel, merkezi ve bireysel ısıtma)
-
Sıcak su amaçlı kullanım (JohannVaillanttarafından keşfedilen kombi, ateşleme sistemi için doğal gaz kullanır.)
-
Pişirme amaçlı kullanım (Gazlı ocaklar)
-
Ticari sektör kullanımı (AVM’ler, oteller, hastaneler ve iş merkezleri)
-
Fabrika kullanımı (Kağıt, metal, kimya, plastik ve boya gibi sektörler)
-
Elektrik üretimi amaçlı kullanımı (Doğal gazla elektrik üreten santraller)
-
Motor yakıtı amaçlı kullanımı (DGA ile çalışan motosikletler)
-
Diğer kullanım alanları (Mürekkep, seramik, suni lastik yapımı, beyaz eşya boyama, ağır sanayi, metallerin kesilmesi gibi)
Doğal gaz içeriğinde aşağıdaki elementler bulunur:
- Metan (CH4)
- Karbondioksit (CO2)
- Azot (N2)
- Hidrojen sülfür (H2S)
- Propan(C3H8)
- Bütan (C4H10)
- Etan(C2H8)
- Helyum(He)
Petrol ve kömür gibi dönüştürülmeden elde edilen enerji, birinci enerji olarak adlandırılır. Bunlar dönüştürüldüğünde ise ikinci enerji elde edilir. Benzin ikinci enerjiye örnektir. Enerji, kullanılış şekline göre 2’ye ayrılır:
- Yenilenebilir enerji
- Yenilenemeyen enerji
Doğalgaz;Metan (CH4), Karbondioksit (CO2), Azot (N2), Hidrojen sülfür (H2S),Propan(C3H8), Bütan (C4H10),Etan(C2H8) veHelyum(He) gibi gazların karışımından oluşur ancak en çok CH4 yani Metan içerir.
Doğal gazdan elektrik üreten bir kombine çevirim santralinde yakıt olarak doğal gaz kullanılarak gaz motorları ve buhar türbinleri olmak üzere 2 farklı kademede enerji üretilir.
Doğal gazdan enerji üretimi 2 şekilde gerçekleşir:
-
Birincil elektrik üretimi
-
İkincil elektrik üretimi
Birincil elektrik üretimi aşağıdaki aşamalardan oluşur:
1. İlk olarak hava ile karıştırılan doğal gaz, gaz türbinlerine iletilir ve orada yakılır.
2. Yakım ile elde edilen mekanik enerji, gaz motoru ile aynı şaft üstündeki jeneratöre gönderilir.
3. Bu işlem sonucunda birincil elektrik üretilmiş olur.
İkincil elektrik üretimi aşağıdaki aşamalardan oluşur:
1. Doğal gazın yakılması, sıcak gazların açığa çıkmasını ve ısı oluşmasını sağlar.
2. Açığa çıkan ısı ile ortaya çıkan buhar, buhar türbinlerine gönderilir.
3. Buhar türbini ile aynı şaft üzerinde bulunan jeneratör vasıtasıyla ikincil elektrik üretilmiş olur.
4. Buhar türbininden çıkan buhar ise yeniden kullanılmak üzere tesisin sistemine göre ıslak ya da kuru şekilde soğutma kulelerinden gelen soğutma amaçlı su ile tekraryoğuşturulur.
5. Tekrar sıvı hale gelen su, bir kez daha kullanılmak üzere kazana gönderilir.
Bu nedenle elektrik fiyatları belirleyici unsurlarından biri de doğal gazdır.
Tüm doğal gaz firmaları için fatura sorgulama işlemi e-devlet üzerinden ya da doğal gaz dağıtım şirketinin iletişim numarasından yapılabilir. Eğer varsa dağıtım şirketinin internet sitesindeki online işlemler kısmından üye girişi yapılarak fatura sorgulanabilir.
E-devlet ile doğal gaz fatura sorgulama için T.C. kimlik numarası ve e-devlet üyeliğinde belirlenen şifre ile giriş yapmak gereklidir. Sonrasında arama kutusuna “doğal gaz fatura sorgulama” yazarak ilgili firma seçilip sorgulama yapılır.
Tüm doğal gaz firmaları için fatura ödeme işlemi e-devlet üzerinden, anlaşmalı bankalar aracılığıyla online olarak, şubeden ya da ATM’lerden, anlaşmalı ödeme noktalarından ve PTT’den yapılabilir. Eğer varsa dağıtım şirketinin internet sitesindeki online işlemler kısmından üye girişi yapılarak da fatura ödenebilir.
E-devlet ile doğal gaz fatura ödemek için T.C. kimlik numarası ve e-devlet üyeliğinde belirlenen şifre ile giriş yapmak gereklidir. Sonrasında arama kutusuna “doğal gaz fatura ödeme” yazarak ilgili firma seçilip ödeme yapılır.
Doğal gaz bağlantı ve dağıtım bedelleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenir. Doğal gaz satış ve iletim tarifesi ise Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) tarafından belirlenir.2021 yılı için doğalgaz zammı, yılbaşından itibaren Haziran’a kadar her ay% 1oranında yapıldı. Haziran 2021’de konut tüketimi için% 1, elektrik üretim amaçlı santrallerin tarifesinde ise % 5 artış gerçekleşti.
Doğal gaz bir maden değildir, bir enerji kaynağıdır. Petrol madendir ve doğal gaz bir çeşit fosil kaynaklı gaz karışımıdır. Doğal gaz içerisinde bulunan hidrokarbon bileşikler, petrol bileşenleriyle aynıdır. Önceleri petrol üretimi sırasında ortaya çıkan bir atık olduğu düşünüldüğünden petrol üretim tesislerinde yakılıyordu. Ancak günümüzde bir enerji kaynağı olarak kullanılıyor.
Doğal gaz bağlantı ve dağıtım bedelleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenir. Doğal gaz satış ve iletim tarifesi ise Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) tarafından belirlenir. Doğal gaz dağıtım şirketlerinin tüketicilere uyguladıkları tarife; doğal gazın birim gaz alım bedeli, sistem kullanım bedeli ve vergilerden oluşur. Doğal gazın birim gaz alım bedeli, doğal gazın ürün fiyatıdır. Doğal gaz ithal edildiği için doğal gazfiyatının çoğunluğunuithalat maliyeti oluşturur. Ayrıca iletim, depolama ve gaz açtırma bedeli de fiyatı etkiler. EPDK’nin doğal gaz fiyatına herhangi bir etkisi yoktur. Fiyatlar aslında serbest piyasada belirlenir. Sistem kullanım bedeli ise kullanım bölgesi dikkate alınarak EPDK tarafından belirlenir. Sistem kullanım bedeli; doğal gaz şirketlerinin geçmişteki yatırımlarına, geleceğe yönelik yatırım planlarına, işletme giderlerine ve tüketim öngörülerine göre belirlenir. Sistem kullanım bedeli, dağıtım bölgesine göre farklılık gösterdiğinden bölgeler arası dağıtım bedelleri farklıdır. Doğal gaz fiyatındaki vergiler ise Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir ve güncellenir.
Saatlik doğal gaz fiyatı, dağıtım bedelleri bölgeden bölgeye değişiklik gösterdiği için standart değildir. Her bölge için saatlik doğal gaz fiyatı farklıdır.
Doğal gaz şebekesinden gelen gaz ile havayı, krom alaşımlı bir brülör yardımıyla sıkıştırıp dışarıya ısı veren ısıtıcıya doğal gaz sobası denir. Uzun bacalı vehermetikolarak 2 çeşit doğal gaz sobası vardır.
Doğal gaz aboneliği işlemleri, bir ticarethaneye, konuta veya fabrikaya doğal gaz bağlatmak için izlenmesi gereken adımlardır. Doğal gaz abonelik işlemleri için aşağıdaki belgeler gereklidir:
- Kimlik belgesi
- Tapu veya kira kontratının fotokopisi
- Tesisat numarası
- Vergi levhası fotokopisi (İş yerleri için)
- Ticaret Sicili gazetesinin ilgili sayfasının fotokopisi (İş yerleri için)
- İmza sirküleri ve yetki belgesi fotokopisi (İş yerleri için)
- Kaşe (İş yerleri için)
Doğal gaz aboneliği için ilgili şehringörevli doğal gaz dağıtım şirketineyukarıdaki belgelerle abonelik başvurusu yapılabilir. E-devlet ile doğal gaz aboneliği için T.C. kimlik numarası ve e-devlet üyeliğinde belirlenen şifre ile giriş yapmak gereklidir. Sonrasında arama kutusuna “doğal gaz aboneliği” yazarak ilgili firma seçilip sorgulama yapılır.
Doğal gaz açtırma işlemi, abonelik açtırmak istenen şehirde görevli olan doğal gaz dağıtım şirketine veya e-devlet üzerinden görevli dağıtım şirketi seçilerek yapılır. Doğal gaz abonelik açtırma, taşınma nedeniyle yapılır. Doğal gaz abonelik açtırma için gerekli belgeler, yukarıdaki doğal gaz aboneliği işlemi için gerekli belgelerle aynıdır. Eğer abonelik açtırılacakmekandadaha önce farklı bir abonelik varsa görevli dağıtım şirketine yapılan başvurunun ardından bir hafta içerisinde gelip gerekli kontroller sağlanarak doğal gaz aboneliği bağlanır.Doğal gaz abone bağlantı ücreti 2021 yılı için 200 m2'ye kadar 749 TL + %18 KDV = 883,82 TL + damga vergisidir. 2021 yılı için belirlenen damga vergisi hariç güvence bedeli, kombi + ocak olarak 655 TL’dir.
Doğal gaz abonelik iptali için T.C. kimlik numarası ve üyelikte belirlenen şifre ile e-devlet’egiriş yapmak gereklidir. Sonrasında arama kutusuna “doğal gaz abonelik iptal” yazarak sorgulama yapılır. Abonelik Sözleşme Feshi Başvurusu kısmından abonelik iptali gerçekleştirilir. Doğal gaz abonelik iptali için gerekli belgeler şunlardır:
- Sözleşmenin feshedileceği yerin tüketim noktası numarası
- Sözleşmeyi feshedecek kişinin T.C. Kimlik numaralı kimliği
- Sözleşmenin üçüncü şahıslar tarafından yapılması durumunda noter onaylı vekaletname fotokopisi
Kiracılarda için doğal gaz aboneliği, doğal gaz abonelik açtırma işlemleri ile aynıdır. Kiracı için doğal gaz aboneliği gerçekleştirme işlemleri için gerekli belgeler şunlardır:
- Kimlik belgesi
- Tapu veya kira kontratının fotokopisi
- Tesisat numarası
Doğal gaz aboneliğini üstüne alma işlemi için, doğal gaz aboneliği bulunan diğer kişinin aboneliği sonlandırması gerekir. Sonrasında aboneliği üstüne alacak kişi
gereklibelgelerle görevli doğal gaz dağıtım şirketine giderek ya da e-devlet üzerinden abonelik açtırabilir. Doğal gaz aboneliği üzerine alma için gerekli belgeler şunlardır:
- Kimlik belgesi
- Tapu veya kira kontratının fotokopisi
- Aboneliğe ait tesisat numarası veya eski bir fatura
Doğal gaz arıza hattı 187’dir. Alo 187, Türkiye’deki tüm şehirlerden doğal gaz arıza için aranabilir. Aşağıdaki şehirlerden, ilgili doğal gaz işlemleri için Türkiye doğal gaz arıza hattı 187'yi arayabilirsiniz.
1. İzmir Doğal gaz (İzgaz)
2. İstanbul Doğal gaz (İgdaş)
3. Ankara Doğal gaz (Başkentgaz)
4. Adana Doğal gaz (Aksa Çukurova)
5. Eskişehir Doğal gaz (Esgaz)
6. Gaziantep Doğal gaz (Gazdaş)
7. Muğla Doğal gaz (Akmercan)
8. Trabzon (Aksa Karadeniz)
9. Antalya Doğal gaz (Enerya)
10. Bursa Doğal gaz (Bursagaz)
Bacalı,yoğuşmalıvehermetikolmak üzere 3 farklı kombi çeşidi bulunmaktadır. Kombiler, sıcak su ve ısıtma işlevi için kullanılır ve doğal gazı yakarak çalışır.
- Bacalı kombi, yanma sırasında gerekli oksijeni ortamdan alır, yanma sonucunda oluşan atık gazları baca yardımıyla dışarı atar.
- Hermetikkombi, yanma sırasında gerekli oksijeni dışarıdan alır, yanma sonucunda oluşan atık gazları baca yardımıyla dışarı atar.
- Yoğuşmalıkombi aslındahermetikailesinin üyesidir.Yoğuşma, buharınyoğuşmasıdır. Kombiden çıkan su buharı, ısı değiştiricieşanjörünetrafında döndürülür ve açığa çıkan enerji alınır.Yoğuşmalıkombide açığa çıkan bu su, tahliye borusu ile evin gider tesisatına bağlanarak tahliye edilir.
Yoğuşmalı kombi, en verimli olan kombi çeşididir. Doğal gazla çalışan kombi seçerken evin büyüklüğü ve kombinin fiyat-performansına dikkat edilmelidir. Ancak her durumdayoğuşmalıkombi, bacalı veyahermetikkombilerden daha yüksek performanslıdır.
Doğal gaz tesisatı müteahhit sorumluluğundadır. Eğer doğal gaz tesisatı yoksa kurulumiçin, ikametedilen şehirde görevli doğal gaz dağıtım şirketine başvurarak hizmet anlaşması yapmak gerekir. Doğal gaz dağıtım şirketi, ikamet adresine ulaşan doğal gaz için daire içi tesisatın projesini ve kurulumunu denetler ve gaz kaçağı vb. sorunların olmadığını teyit etmek için güvenlik kontrolleri sağlar. 2021 yılı için en düşük doğal gaz tesisatı maliyeti 7000 TL’den başlar. Doğal gaz tesisatı duvar içinde olmayacaksa 1-2 gün içerisinde döşenir.
Kurulum için gereken belgeler ve izinler, tesisat kurulacak yerin bulunduğu şehirde görevli doğal gaz dağıtım firmasına iletilir.
İlk kez doğal gaz açtırmak için gerekli belgeler şunlardır:
- Kimlik belgesi
- Tapu
- DASK poliçesi
- Noter tasdikli apartman karar defterinde doğal gaz kayıt kararı (Eğer apartmana doğal gaz hattı çekilecekse ve apartmanda 8 ya da daha fazla daire varsa)
- Bina metrekare cetveli
- Yapı ruhsatı
- Numaratajbelgesi
Hiç doğal gaz bağlanmamış bir eve ya da apartmana doğal gaz bağlatmak için gerekli belgeler, dağıtım şirketine veya bölgedeki doğal gaz planına göre değişir. Bu sebeple mutlaka bölgede görevli doğal gaz dağıtım şirketinden bilgi alınmalıdır.
Doğal gaz dağıtım lisansı EPDK tarafından verilir.Güncellisanslı doğal gazdağıtımşirketleri şunlardır:
- AKMERCANHAKKARİŞIRNAK DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKMERCAN ARTVİN DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKMERCAN TUNCELİ DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKSA AĞRI DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- SERHAT DOĞALGAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- DOĞUGAZ BİTLİS BİNGÖL MUŞ DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKMERCAN SİNOP DOĞAL GAZ DAĞITIM VE TİCARET A.Ş.
- AKMERCAN MARDİN DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKMERCAN MUĞLA DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- KIZILCAHAMAM DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKMERCAN BATIKAR DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKMERCAN DELTA DOĞALGAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKMERCAN GEPA DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- AKSA SİİRT BATMAN DOĞALGAZ DAĞITIM A.Ş.
- ENERYA AYDIN GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA ÇUKUROVA DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- SELÇUK DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA VAN DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- BAŞKENT DOĞALGAZ DAĞITIM GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞIA.Ş.
- AKSA ORDU GİRESUN DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKMERCAN ADIYAMAN DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- DİYARBAKIR DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA ELAZIĞ DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA KARADENİZ DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA GÜMÜŞHANE BAYBURT DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- ENERYA ANTALYA GAZ DAĞITIM A.Ş.
- AKSA MUSTAFAKEMALPAŞA SUSURLUK KARACABEY DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA TOKAT AMASYA DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- ENERYA ERZİNCAN GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA AFYON DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- ENERYA KARAMAN GAZ DAĞITIMA.Ş.
- KARGAZ KARS ARDAHAN DOĞAL GAZ DAĞITIM PAZARLAMA TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- TOROSGAZ ISPARTA BURDUR DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA ŞANLIURFA DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA ÇANAKKALE DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- GAZDAŞ GAZİANTEP DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- ENERYA DENİZLİ GAZ DAĞITIMA.Ş.
- KARGAZ DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- TRAKYA BÖLGESİ DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- SÜRMELİ DOĞAL GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- ARMADAŞ ARSAN MARAŞ DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA BİLECİK BOLU DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA MANİSA DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA MALATYA DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- ENERYA KAPADOKYA GAZ DAĞITIM A.Ş.
- İZMİR DOĞALGAZ DAĞITIM TİCARET VE TAAHHÜTA.Ş.
- POLGAZ POLATLI DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
- UDAŞ UŞAK DOĞALGAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARETA.Ş.
- ARMAGAZ ARSAN MARMARA DOĞALGAZ DAĞITIMA.Ş.
- AKSA GEMLİK DOĞAL GAZ DAĞITIMA.Ş.
Doğal gaz tüketim miktarını belirlemek ve faturalandırmak için kullanılancihazadoğal gaz sayacı denir. Doğal gaz sayacı kullanılan gaz miktarını ölçer.Gaz miktarı,cihazda m³cinsinden görülür.Kullanılan m³miktarı “tüketim endeksidir.” Dağıtım şirketi doğal gaz birim fiyatı ile tüketim endeksini çarparak tüketim bedelini hesaplar.
Sayaçtaki tüketim, her ay sıfırlanmaz. Doğal gaz kullanıldıkça endeks artar. Doğal gaz dağıtım şirketinden sayacı okumak için gelen görevli, belli bir zaman aralığında kullanılan gaz miktarını ölçmek içinilk endeks ve son endeks değerlerinin arasındaki farkıhesaplayarak aylık doğal gaztüketim bedelinibelirler.
Gazların hacimleri farklı basınçlarda değişebileceğinden görevlinin ölçtüğü gaz hacminindoğru olması için meteorolojiden faydalanılır.İllere göre düzeltme katsayısı ve atmosfer basıncı verileri uygulanarak düzeltilmiş tüketim bulunur.
Fatura döneminde görülen farklı katsayıların günlük ortalaması alınarak düzeltme katsayısı bulunur ve aylık olarak güncellenir. Ayrıca sayaç türüne,sayaç ölçüm basıncına vesayacın bulunduğu şehre veya ilçeyegöre değişir.
Sistem kullanım bedeli ve Katma Değer Vergisi (KDV)kalemide eklendiğinde doğal gaz fatura tutarı ortaya çıkar.
Doğal gaz doğası gereği kokusuzdur ancak kaçağında tehlike yaratabileceği için sonradan tetrahidroteofen (THT) ve tersiyerbütilmerkaptan( TBM) kullanılarak kokulandırılır. Doğal gaz kaçağı bu kokudan anlaşılır. Ayrıca konut içindeki doğal gaz vanası kapatıldığı halde sayaç çalışmaya devam ediyorsa bir yerden gaz kaçırıyor demektir.
Doğal gazın ülkeler ve şehirler arasında iletilmesini sağlayan boru hattına doğal gaz boru hattı denir. En önemli doğal gaz boru hatları şunlardır:
- Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı: Azerbaycan/Gürcistan/Türkiye
- Arap Doğal Gaz Boru Hattı: Mısır/Ürdün/Suriye/Türkiye
- Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı: Irak/Türkiye
- Kerkük-Banyas Doğal Gaz Boru Hattı: Irak/Suriye
- İran-Ermenistan Doğal Gaz Doğalgaz Boru Hattı: İran/Ermenistan
- Odessa-Brody Doğal Gaz Boru Hattı: Azerbaycan/Gürcistan/Ukrayna/Çek Cumhuriyeti/Almanya
- Rusya Çin Doğal Gaz Boru Hattı: Rusya/Çin
- Nord Stream Doğal Gaz Boru Hattı: Rusya/Ukrayna/Belarus/Almanya
- Megal Doğal Gaz Boru Hattı: Fransa/Almanya/Çek Cumhuriyeti
- Bira Doğal Gaz Boru Hattı: Almanya