Uluslararası Bankacılık Yasası Nedir?

Uluslararası Bankacılık Yasasının Tarihçesi

Uluslararası bankacılık yasası, 19.yy sonu ile 20.yy başlarına dayanmaktadır. Ticaretin artması ve sanayileşme ile birlikte bankaların uluslararası faaliyetleri bu dönemde hız kazanmıştır. Özellikle 1970'lerdeki petrol krizleri ve 1980'lerdeki borç krizleri, bankacılık sektöründe daha sıkı düzenlemelere ihtiyaç duyulmasınaneden olunca 1988 yılında Basel Komitesinin yayımladığı Basel I düzenlemeleri ile bu süreç resmiyet kazanmıştır. Uluslararası bankacılık yasası için önemli tarihi dönüm noktaları şunlardır:

• 20. yüzyıl başı: İlk uluslararası bankacılık düzenlemeleri
• 1970'ler: Petrol krizleri, uluslararası bankacılığın önemini artırdı.
• 1980'ler: Borç krizleri, bankacılık sektöründe daha sıkı düzenlemelere ihtiyaç duyuldu.

Uluslararası Bankacılık Yasasının Kurucuları ve Üyeleri

Uluslararası bankacılık yasalarının oluşturulmasında ve uygulanmasında birçok uluslararası kuruluş rol oynamaktadır. Bu kuruluşlar, bankacılık faaliyetlerini düzenleyen kurallar ve standartlar geliştirmektedir ve aşağıdaki gibidir:

Basel Komitesi

Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS), bankacılık denetim standartlarını belirlemek ve güçlendirmek amacıyla 1974 yılında kurulmuştur. Basel Komitesi, G10 ülkelerinin merkez bankaları ve denetim otoritelerinin temsilcilerinden oluşmaktadır. Basel Komitesinin 1988 yılında yayımladığı Basel I raporu ile sermaye yeterliliği standartları belirlenmiştir.

• Basel I Düzenlemeleri (1988): Sermaye yeterliliği standartları.
• Basel II Düzenlemeleri (2004): Piyasa riskleri ve operasyonel riskler.
• Basel III Düzenlemeleri (2010): Finansal kriz sonrası reformlar.

Uluslararası Para Fonu (IMF)

IMF, uluslararası para sisteminin istikrarını sağlamak amacıyla 1944 yılında kurulmuştur. IMF, üye ülkelerin ekonomik politikalarını izler ve gerektiğinde finansal destek sağlar. IMF'nin 1944 yılında yayımladığı Bretton Woods Anlaşması ile bu süreç başlamıştır.

Dünya Bankası

Dünya Bankası, yoksulluğu azaltmak ve kalkınmayı teşvik etmek amacıyla 1944 yılında kurulmuştur. 1944 yılında yayımlanan Dünya Bankası'nın Kuruluş Anlaşması'na göre, kalkınmakta olan ülkelere finansman sağlar ve ekonomik reformları destekler.

Finansal İstikrar Kurulu (FSB)

Finansal İstikrar Kurulu (FSB), 2009 yılında küresel finansal sistemi denetlemek ve istikrarı sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2009 yılında yayımlanan FSB'nin Kuruluş Raporu'na göre ulusal finansal otoriteler ve uluslararası finansal kuruluşlar arasında işbirliğini teşvik eder.

Uluslararası Bankacılık Yasasının Temel Amaçları Nelerdir?

Uluslararası bankacılık yasalarının başlıca amaçları şunlardır:

• Finansal İstikrar: Finansal istikrarın sağlanması, uluslararası bankacılık yasalarının temel hedeflerinden biridir. Finansal istikrarın korunması, bankaların sermaye yeterliliği ve likidite yönetimi gibi konularda sıkı kurallar ve standartlara uyması anlamına gelir.
• Tüketici Koruması: Bankacılık hizmetleri sunan kuruluşların, müşterilerinin haklarını koruması gerekmektedir, bu nedenle bankaların şeffaflık ilkelerine uyması ve tüketicilere adil hizmet sunması zorunludur.
• Kara Para Aklama ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi: Kara para aklama ve terörizmin finanse edilmesini önlemek, uluslararası bankacılık yasalarının önemli amaçlarından biridir. Bankaların müşterilerini tanıma (KYC) ve şüpheli işlemleri bildirme yükümlülükleri bu çerçevede uygulanmaktadır.

Uluslararası Bankacılık Yasasının Temel Unsurları Nelerdir?

Uluslararası Bankacılık Yasasının temel unsurları şunlardır:

• Sermaye Yeterliliği Standartları: Sermaye yeterliliği standartları, bankaların belirli bir sermaye tabanına sahip olmasını gerektiren düzenlemelerdir. Sermaye yeterliliği standartları, bankaların finansal dayanıklılığını artırmak ve olası krizlere karşı koruma sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.
• Likidite Yönetimi: Likidite yönetimi, bankaların kısa vadeli yükümlülüklerini karşılayabilme kapasitesini ifade eder. Uluslararası bankacılık yasaları, bankaların likidite risklerini yönetmek için belirli likidite oranlarına uymasını zorunlu kılmaktadır.
• Risk Yönetimi: Bankaların karşılaştığı kredi, piyasa ve operasyonel risklerin etkin bir şekilde yönetilmesi gerektiğinden bankaların risk yönetimi politikaları ve prosedürleri oluşturması zorunludur.
• Denetim ve Raporlama: Bankaların faaliyetlerinin düzenli olarak denetlenmesi ve raporlanması, uluslararası bankacılık yasalarının bir diğer önemli unsurudur. Denetim ve raporlama, bankaların finansal durumunu ve risk profilini şeffaf bir şekilde ortaya koymaktadır.

Uluslararası Bankacılık Yasasına Kimler Katkı Sağlamıştır?

Uluslararası bankacılık yasalarının gelişimine aşağıdaki akademisyenler, ekonomistler ve finansal kuruluşlar katkı sağlamıştır:

Ekonomistler ve Akademisyenler

• Hyman Minsky: Finansal istikrar teorileri ile tanınır. Minsky'nin 1986 yılında yayımladığı Stabilizing an Unstable Economy kitabında, finansal istikrarın önemi vurgulanmıştır.
• Paul Krugman: Uluslararası ekonomi üzerine çalışmaları bulunmaktadır. Krugman'ın 1999 yılında yayımladığı The Return of Depression Economics kitabında, uluslararası finansal düzenlemelerin önemi ele alınmıştır.
• Joseph Stiglitz: Finansal piyasalar ve düzenlemeler üzerine kapsamlı çalışmaları vardır. Stiglitz'in 2002 yılında yayımladığı Globalization and Its Discontents kitabında, küresel finansal sistemin düzenlenmesi gerekliliği tartışılmıştır.

Uluslararası Kuruluşlar

• Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS): Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS), uluslararası finansal işbirliğini teşvik etmektedir.
• Mali Eylem Görev Gücü (FATF): Kara para aklama ve terörizmin finansmanını önlemeye yönelik standartlar geliştirir.

Uluslararası Bankacılık Yasasının Geleceği

Küresel finansal piyasalar sürekli değişim göstermekte ve uluslararası bankacılık yasalarının bu değişimlere uyum sağlaması gerekmektedir. Özellikle dijital bankacılık, kripto paralar ve fintech alanındaki gelişmeler, yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmasına yol açmaktadır. Dijital bankacılık hizmetlerinin ve kripto paraların yaygınlaşması, yeni düzenleyici çerçevelerin geliştirilmesini gerektirmektedir. Fintech şirketleri, geleneksel bankacılık hizmetlerine alternatifler sunarken düzenleyici teknolojiler (RegTech) de bankaların yasal uyum süreçlerini kolaylaştırmaktadır. Bu gelişmeler, uluslararası bankacılık yasalarının da evrilmesine yol açacaktır.

Uluslararası Bankacılık Yasasını Kabul Eden Ülkeler

Uluslararası Bankacılık Yasası, Amerika, Almanya, İngiltere, Japonya, Kanada, Avustralya, Çin, Hindistan, Güney Kore ve Türkiye birçok ülke tarafından kabul edilmiştir ve uygulanmaktadır. Bu ülkeler, uluslararası bankacılık düzenlemelerini benimseyerek küresel finansal sisteme uyum sağlamaktadır.