Gayri Nakdi Kredi Nedir?

Gayri Nakdi Kredi Türleri Nelerdir?

Gayri nakdi kredi, bankalar veya finans kuruluşları tarafından gayrimenkul veya araç gibi bir varlığın teminat olarak verilmediği kredi türüdür. Genellikle işletme sermayesi veya yatırım amaçlı olarak kullanılır. Gayri nakdi kredi türleri aşağıdaki gibidir.

• Ticari kredi: İşletmelerin işletme sermayesi veya yatırım amaçlı olarak kullandığı bir kredi türüdür.
• Tüketici kredisi: Bireylerin, ev eşyası, tatil, eğitim gibi kişisel ihtiyaçları için kullandığı bir kredi türüdür.
• İhtiyaç kredisi: İşletmelerin veya bireylerin acil nakit ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı bir kredi türüdür.
• Taşıt kredisi: Bireylerin taşıt satın almak için kullandığı bir kredi türüdür.
• Konut kredisi: Bireylerin konut satın almak veya evini yenilemek için kullandığı bir kredi türüdür.
• Yatırım kredisi: İşletmelerin yatırım yapmak için kullandığı bir kredi türüdür.

Teminat mektupları

Teminat mektupları, bir işin tamamlanmasını veya sözleşmenin yerine getirilmesini garanti etmek için finansal bir araçtır. Genellikle işletmeler arasında yapılan büyük ölçekli sözleşmelerde, bir tarafın diğer taraf için bir işin tamamlanması için güvence vermesi gerektiği durumlarda kullanılır. Bir teminat mektubu, alıcının ödeme yapmayı kabul ettiği bir bankanın yazılı taahhüdüdür. Bu mektuplar, ödeme yapmak için gerekli olan teminatı sağlar. Mektubun süresi, genellikle işin tamamlanma süresine bağlı olarak değişebilir. Mektup vadesi, işin tamamlanması için gerekli olan süreyle sınırlıdır. Kullanım alanlarına göre farklı teminat mektupları türleri bulunabilir.

• İş Tamamlama Teminat Mektupları: Yüklenici tarafından sözleşmede belirtilen şartlar doğrultusunda işin zamanında ve tam olarak tamamlanması için teminat sağlar.
• İhale Teminat Mektupları: İhaleye katılan firmaların kazanmaları halinde sözleşme imzalamaları için gerekli olan teminatı sağlar.
• Vize Teminat Mektupları: Yurt dışına seyahat edenlerin vize işlemleri sırasında istenilen teminatları sağlar.
• Gümrük Teminat Mektupları: İthalat ve ihracat işlemlerinde, gümrük vergileri, sigorta bedeli gibi masraflar için teminat sağlar.

Harici Garanti Mektupları

Harici garanti mektupları, bir bankanın, müşterisi tarafından bir üçüncü tarafa olan yükümlülüğü yerine getirmesi için verdiği bir taahhüttür. Bu mektuplar, işletmeler arasında yapılan büyük ölçekli işlemlerde, bir tarafın diğer taraf için bir işin tamamlanması veya bir taahhüdün yerine getirilmesi için güvence vermesi gerektiği durumlarda kullanılır. Harici garanti mektupları, kullanım alanlarına göre farklı türleri bulunabilir.

• Ödeme Garanti Mektupları: Bir işletme, bir mal veya hizmet için ödeme yapmayı kabul ederken, alıcının ödeme yapılmaması durumunda bankanın ödeme yapacağı taahhüdünü içerir.
• İş Tamamlama Garanti Mektupları: Yüklenici tarafından iş sözleşmesinde belirtilen şartlar doğrultusunda işin zamanında ve tam olarak tamamlanması için banka tarafından verilen garantiyi içerir.
• İhale Garanti Mektupları: İhaleye katılan firmaların, kazanmaları halinde sözleşme imzalamaları için gerekli olan garantiyi sağlar.
• Vize Garanti Mektupları: Yurt dışına seyahat edenlerin vize işlemleri sırasında istenilen teminatları sağlar.
• Gümrük Garanti Mektupları: İthalat ve ihracat işlemlerinde, gümrük vergileri, sigorta bedeli gibi masraflar için banka tarafından verilen garantiyi içerir.

Akreditifler

Akreditifler, bir bankanın, müşterisi tarafından yurt dışındaki bir tedarikçiye yapılacak ödemeyi garanti altına alması için verdiği bir taahhüttür. Bu taahhüt, tedarikçinin ödeme alacağını garanti eder ve alıcıyı, malın doğru şekilde teslim edilmesi durumunda ödeme yapmakla yükümlü kılar. Akreditifler, yurt dışı ticaretinde kullanılır. İhracatçıların, ödeme güvencesi olmadan mal teslim etmeleri risklidir. Akreditif, bu riski ortadan kaldırır ve tedarikçiye ödeme yapılacağına dair bir garanti sağlar.

Kullanım alanlarına göre akreditif türleri değişebilir.

• İthalat Akreditifleri: Alıcının yurt dışındaki bir tedarikçiden mal veya hizmet satın alması durumunda kullanılır. Alıcı banka, tedarikçi bankasına bir ödeme taahhüdü verir ve bu ödeme, belirli şartlar karşılandığında yapılır.
• İhracat Akreditifleri: İhracatçının, mal veya hizmetlerinin ödemesini garanti altına almak için kullanılır. İthalatçı banka, ihracatçının bankasına bir ödeme taahhüdü verir ve ödeme, mal veya hizmetlerin belirli şartlar karşılandığında yapılır.
• Transfer Akreditifleri: İhracatçının, ödeme almak için kullanacağı banka ile alıcının bankası arasında kullanılır.

Teyitli İhracat Akreditifleri

Teyitli İhracat Akreditifleri, ihracatçının alıcının bankası tarafından açılan akreditifin ödeme taahhüdünün bir başka banka tarafından teyit edilmesi durumunda oluşur. Bu şekilde ihracatçı, alıcının bankasının ödeme taahhüdünü garanti altına almış olur. Teyitli İhracat Akreditifleri, ihracatçıların ödeme risklerini azaltmalarına yardımcı olur ve uluslararası ticarette güven sağlar. İhracatçılar, ihracatlarını tamamlamadan önce ödeme garantisi aldıkları için daha az risk alırlar. Alıcılar da ödemeyi yapmadan önce malın tamamının doğru şekilde teslim edildiğine dair belgeleri kontrol etmek için zamanları olduğundan daha fazla güven duyarlar. Teyitli İhracat Akreditiflerinin kullanım alanları, uluslararası ticarette mal veya hizmet satın alan veya satan herkes için geçerlidir. Ancak, genellikle orta ve büyük ölçekli şirketler tarafından kullanılır. Teyitli İhracat Akreditiflerinin vade oranları, işin özelliğine ve tarafların anlaşmasına bağlı olarak değişebilir. Genellikle, akreditifler belirli bir süre boyunca geçerlidir ve belirli bir tarihte sona erer. Akreditiflerde belirli şartlar yer alır ve bu şartlar, malın teslimi, ödemenin yapılacağı banka hesap numarası, ödeme şekli vb. olabilir.

Kabul Kredili İthalat İşlemleri

Kabul kredili ithalat işlemleri, ithalatçıların yurt dışından mal veya hizmet satın alırken ödemenin belirli bir vadeye kadar yapılabilmesi için kullandığı bir finansman yöntemidir. İthalatçı firmaların nakit akışlarını yönetmelerine ve ödeme sürelerini uzatmalarına yardımcı olur. Kabul kredili ithalat işlemlerinde, bankalar aracılığıyla finansman sağlanır. İthalatçı firma, bankaya başvurarak kabul kredisi kullanmak istediğini belirtir ve banka da ihracatçı firmanın kabul kredisi talebini değerlendirir. Eğer ihracatçı firma uygun görülürse, banka kabul kredisi sağlar ve ihracatçı firma belirli bir süre sonra ödemeyi tahsil eder. Kabul kredisi işlemleri, özellikle orta ve büyük ölçekli firmalar tarafından kullanılır. Bu yöntem, firmaların nakit akışını düzenlemelerine ve ödeme sürelerini uzatmalarına yardımcı olur. Ayrıca, ithalatçı firmalar, ödeme süresini uzatarak işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla zaman kazanabilirler. Kabul kredili ithalat işlemlerinde vade oranları, işin özelliğine ve tarafların anlaşmasına bağlı olarak değişebilir. Genellikle, kabul kredileri belirli bir süre için geçerli olur ve belirli bir tarihte sona erer. Ayrıca kabul kredisi işlemlerinde faiz oranları da vade süresine ve risk düzeyine göre değişebilir. Kabul kredisi işlemleri, özellikle yurt dışından mal veya hizmet satın alınırken ödeme süresinin uzatılması gerektiği durumlarda kullanılır. Ayrıca, ihracatçı firmalar için de kabul kredisi işlemleri, ödeme garantisi sağlayarak ihracat risklerini azaltmalarına yardımcı olur.

Kabul Kredili İthalat İşlemleri

Prefinansman kredileri, bir işin tamamlanması için gerekli finansmanı sağlamak amacıyla kullanılan bir tür kredidir. Bu kredi türü, özellikle büyük projelerin finansmanında ve uluslararası ticaret işlemlerinde kullanılır. Prefinansman kredileri, işletmelerin kısa vadeli nakit akışı sıkıntılarına çözüm sunar. Bu kredi türü, işletmelerin üretim maliyetlerini karşılamalarına ve işlerini büyütmelerine yardımcı olur. Ayrıca, özellikle uluslararası ticaret işlemlerinde, mal veya hizmet alımı için ödeme yapmadan önce finansman sağlamak için de kullanılır. Prefinansman kredilerinin vade oranları, işin özelliğine ve tarafların anlaşmasına göre değişebilir. Genellikle, kredinin geri ödeme süresi, işin tamamlanması veya mal/hizmet teslimatı gerçekleşene kadar devam eder. Ayrıca, prefinansman kredilerinde faiz oranları, vade süresine ve risk düzeyine göre değişebilir. Bu kredi türü, özellikle büyük projelerin finansmanında kullanılır. Örneğin, bir inşaat projesi için prefinansman kredisi alınabilir. Bu kredi, inşaatın tamamlanması için gerekli olan malzemelerin ve ekipmanların satın alınması gibi harcamaları karşılamak için kullanılabilir. Ayrıca, uluslararası ticaret işlemlerinde, mal veya hizmet alımı için ödeme yapmadan önce finansman sağlamak için de kullanılabilir. Prefinansman kredileri, işletmelerin nakit akışı sıkıntılarını çözmelerine ve işlerini büyütmelerine yardımcı olur. Ancak, kredi geri ödeme sürecinde riskleri de beraberinde getirebilir. Bu nedenle, prefinansman kredileri almadan önce dikkatli bir risk değerlendirmesi yapılması ve geri ödeme planının doğru bir şekilde oluşturulması önemlidir.

Reeskont Kredileri

Reeskont kredileri, genellikle ticari işlemlerin finansmanında kullanılan bir kredi türüdür. Reeskont, bir senedin (çek, poliçe, bono vb.) vadesinden önce satılmasıdır. Reeskont kredileri de bu senetlerin satışı sonrası alacaklıların kullandığı bir kredi türüdür. Reeskont kredileri, işletmelerin nakit akışını düzenlemelerine ve finansman ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olur. Özellikle vadeli satışların yapıldığı işletmelerde, satış sonrası tahsilatın gecikmesi nedeniyle oluşabilecek nakit sıkıntılarının önlenmesinde kullanılır. Reeskont kredilerinin vade oranları, kredi veren bankanın politikalarına ve senetlerin vadesine göre değişebilir. Genellikle, senetlerin vadesine kadar olan dönemde kullanılan bir kredi türüdür. Faiz oranları ise piyasa koşullarına, senedin tipine ve risk düzeyine göre belirlenir. Reeskont kredileri, özellikle küçük işletmelerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak için sıklıkla başvurdukları bir kredi türüdür. Bu kredi türü, senetlerin vadesine kadar beklemek yerine, senetlerin tahsilatını hızlandırarak işletmenin nakit akışını düzenlemesine yardımcı olur. Reeskont kredileri ayrıca, ihracat yapan firmaların döviz tahsilatını hızlandırmak için de kullanılır. Yurt dışından gelen ödemelerin senetle yapıldığı durumlarda, senetlerin tahsilatını hızlandırmak için reeskont kredileri kullanılabilir. Reeskont kredileri, işletmelerin finansman ihtiyaçlarını karşılamalarına ve nakit akışlarını düzenlemelerine yardımcı olur. Ancak, senetlerin tahsilatında oluşabilecek riskler de dikkate alınmalıdır. Bu nedenle, reeskont kredileri almadan önce senetlerin güvenirliği ve risk analizi yapılmalıdır.

Kimler Gayri Nakdi Kredi Çekebilir?

Gayri nakdi kredi genellikle inşaat sektöründe müteahhitler ve inşaat şirketleri tarafından kullanılırken gayrimenkul yatırımcıları ve bireysel kişiler de bu kredi türünden faydalanabilir. Müteahhitler ve inşaat şirketleri, inşaat projelerinde kullanmak üzere gayri nakdi kredi alabilirler. Bu krediler, projelerde kullanılacak malzemelerin, ekipmanların, işçilik maliyetlerinin ve diğer giderlerin karşılanmasında kullanılabilir. Gayri nakdi kredi, müteahhitlerin inşaat projeleri için finansman sağlamalarına yardımcı olur. Gayrimenkul yatırımcıları da gayri nakdi kredi kullanarak yatırım amaçlı gayrimenkul satın alabilirler.

Gayri nakdi kredi alabilmek için, alınacak malzemelerin veya hizmetlerin ayrıntılı bir listesi ve bu malzemelerin veya hizmetlerin sağlanacağı tarihlerin belirtilmesi gerekebilir. Gayri nakdi kredi, genellikle teminat talep edilerek verilir. Bu teminat, kredi miktarının bir bölümü kadar ve örneğin ipotek veya kefalet gibi çeşitli tiplerde olabilir. Gayri nakdi kredi, belirli bir amacı finanse etmek için kullanılır. Bu nedenle, kredi veren kuruluşlar, kredi kullanımının ayrıntılı bir planını ve kredi kullanılacak malzemelerin/hizmetlerin ayrıntılı bir listesini talep edebilir. Gayri nakdi kredi, geri ödeme planı belirtilerek verilir. Bu geri ödeme planı, ödemelerin ne zaman yapılacağını, ödemelerin miktarını ve kredi geri ödemesinin tamamlanacağı tarihi içerebilir. Gayri nakdi kredi faiz oranları, bankalar ve finans kuruluşları tarafından belirlenir. Faiz oranları, kredi miktarına, geri ödeme planına, teminatın niteliğine ve diğer faktörlere göre değişebilir. Gayri nakdi kredi vade süresi, bankalar ve finans kuruluşları tarafından belirlenir ve genellikle proje veya malzemelerin/hizmetlerin tamamlanması süresi ile ilgilidir.

Gayri Nakdi Kredi Çekebilmek için Gerekli Evraklar Nelerdir?

Gayri nakdi kredi veren bankaların gerekli evraklar listesi, kredi veren kuruluşların politikalarına ve kredi kullanım amaçlarına göre değişebilir. Genel olarak, aşağıdaki belgeler gayri nakdi kredi için gereklidir.

• Kimlik belgesi: Nüfus cüzdanı, pasaport veya ehliyet gibi geçerli bir kimlik belgesi.
• Vergi Levhası: İşletme sahiplerinin vergi levhasını sunmaları gerekebilir.
• Faaliyet Belgesi: Müteahhitlerin ve inşaat şirketlerinin faaliyet belgeleri, finans kuruluşları tarafından talep edilebilir.
• İşletme Belgesi: Müteahhitlerin ve inşaat şirketlerinin işletme belgeleri de talep edilebilir.
• Sözleşme: Gayri nakdi kredi kullanımı ile ilgili olarak, malzemelerin veya hizmetlerin ayrıntılı bir listesini ve bu malzemelerin/hizmetlerin sağlanacağı tarihleri içeren bir sözleşme sunmak gerekebilir.
• Teminat belgesi: Gayri nakdi kredi için teminat belgesi de gerekebilir. Bu belge, örneğin ipotek veya kefalet gibi çeşitli tiplerde olabilir.
• Gelir belgesi: Gayri nakdi kredi kullanım amaçlarına göre, belirli bir düzenli gelire sahip olmak gerekebilir. Bu nedenle, finans kuruluşları, maaş bordrosu, serbest meslek sahiplerinin beyan edilmiş gelirleri gibi gelir belgeleri talep edebilir.
• Proforma Fatura: Satın alınacak malzemeler için proforma fatura talep edilebilir.

Gayri Nakdi Kredilerin Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Gayri nakdi krediler, işletmelerin bankalardan aldığı kredilerin nakit olarak değil de mal veya hizmet karşılığı olarak kullanıldığı kredilerdir. Bu tür kredilerin muhasebe kaydı, nakdi kredilerden farklılık gösterir. Gayri nakdi kredilerin muhasebe kaydı, iki aşamada gerçekleştirilir:

Kredinin kullanımı: Gayri nakdi kredi kullanımı, "borç" hesabının artırılması ve "mal veya hizmet" hesabının artırılması ile kaydedilir. Örneğin, bir işletme bir inşaat projesinde kullanmak üzere 100.000TL tutarında bir malzeme aldı ve bunun için bir gayri nakdi kredi kullandı. Bu işlem muhasebe kaydı olarak aşağıdaki şekilde yapılabilir.

Borç (Kredi) Hesabı: 100.000TL

Malzeme (Hizmet) Hesabı: 100.000TL

Kredinin ödemesi: Gayri nakdi kredilerin geri ödemesi, "borç" hesabının azaltılması ve "nakit" veya "banka" hesabının azaltılması ile kaydedilir. Örneğin, yukarıdaki örnekteki işletme, kredi tutarını geri ödemek için 100.000 TL tutarında bir banka havale işlemi gerçekleştirdi. Bu işlem muhasebe kaydı olarak aşağıdaki şekilde yapılabilir.

Borç (Kredi) Hesabı: 100.000TL

Banka Hesabı: 100.000TL

Bu şekilde, işletmenin borcunu geri ödediği ve krediyi tamamen kapattığı kaydedilir.

Gayri Nakdi Krediler Hangi Hesapta İzlenir?

Gayri nakdi krediler, işletmenin satın aldığı mal veya hizmetlerin karşılığında aldığı krediler olduğu için, muhasebe kayıtlarında "diğer borçlar" hesabında izlenir. Diğer borçlar hesabı, kısa vadeli borçlar kategorisinde yer alır ve işletmenin farklı nedenlerle üçüncü şahıslara borcu olduğu durumları kaydeder. Bu hesap numarası genellikle "191" olarak belirtilir. Gayri nakdi kredi kullanımı, "191 Diğer Borçlar" hesabının artırılması ve "mal veya hizmet" hesabının artırılması ile kaydedilir.

Örneğin, bir işletme bir inşaat projesinde kullanmak üzere 100.000TL tutarında bir malzeme aldı ve bunun için bir gayri nakdi kredi kullandı. Bu işlem muhasebe kaydı olarak aşağıdaki şekilde yapılabilir.

191 Diğer Borçlar Hesabı: 100.000TL

Malzeme (Hizmet) Hesabı: 100.000TL

Kredinin geri ödenmesi durumunda ise, "191 Diğer Borçlar" hesabının azaltılması ve "nakit" veya "banka" hesabının artırılması ile kaydedilir.

Örneğin, yukarıdaki örnekteki işletme, kredi tutarını geri ödemek için 100.000TL tutarında bir banka havale işlemi gerçekleştirdi. Bu işlem muhasebe kaydı olarak aşağıdaki şekilde yapılabilir.

191 Diğer Borçlar Hesabı: 100.000TL

Banka Hesabı: 100.000TL

Böylece işletmenin borcunu geri ödediği ve krediyi tamamen kapattığı kaydedilir.