Müşterek sebep, meydana gelen bir hasara ayrı ayrı ve birbirlerinden bağımsız şekilde katkıda bulunan sebeplere verilen isimdir. Müşterek sebep özellikle sigorta sektöründe kullanılan bir terim olup sigorta poliçelerinde sıkça görülür. Müşterek sebebe örnek olarak bir sel baskını ve bu sel baskınından bağımsız olarak meydana gelen bir yangın gösterilebilir. Ortaya çıkan hasara hem sel baskını hem de yangın birbirlerinden bağımsız bir şekilde ayrı ayrı katkıda bulunur. Bu durumda sel baskını ve yangın müşterek sebep olarak kabul edilir.
Müşterek Sebep Özellikleri Nelerdir?
Müşterek sebebin en önemli özelliği, hasara katkıda bulunan durumların birbirlerinden tamamen bağımsız bir şekilde meydana gelmiş olmasıdır. Herhangi bir şekilde birinci sebep ile diğer sebep veya sebepler arasında bağlantı veya neden sonuç ilişkisi bulunuyorsa bu durum müşterek sebep oluşturmaz. Müşterek sebebin bir diğer özelliği ise aynı hasara katkıda bulunulmuş olmasıdır.
Müşterek Sebep Nerelerde Uygulanır?
Müşterek sebep, yaygın olarak sigorta poliçelerinde kullanılan bir kavramdır. Müşterek sebebin uygulandığı yerler aşağıdaki gibidir.
- Hukuki durumlar
- Konut sigorta poliçeleri
- Kasko sigorta poliçeleri
- Eşya sigortası poliçeleri
- Farklı türden sigorta poliçeleri
Hangi Durumlar Müşterek Sebep Olarak Kabul Edilir?
Müşterek sebep, aynı anda aynı hasara bağımsız iki unsurun neden olmasıdır. Müşterek sebep olarak kabul edilen durumlar aşağıdaki gibidir.
- Aynı hasarın meydana gelmesine katkıda bulunan sebepler.
- Birbirinden ayrı ve bağımsız olarak meydana gelen sebepler.
- Aynı zaman dilimi içerisinde cereyan eden sebepler.
Müşterek Sebep İçin Genel Şartlar Nelerdir?
Herhangi bir şeyin müşterek sebep olarak sayılması için hasarı meydana getiren birden fazla unsur bulunmalı ve bu unsurlar arasında herhangi bir bağlantı veya neden sonuç ilişkisi bulunmamalıdır. Örneğin şiddetli sel ve fırtınaya bağlı olarak meydana gelen bir erozyon müşterek sebep sayılmaz çünkü erozyonun sebebi sel ve fırtınadır. Bu durumda hasarı meydana getiren müşterek sebep bulunmaz. Fırtınanın söz konusu sigorta unsuruna zarar verdiği bir zaman diliminde fırtınadan bağımsız olarak başlayan ve aynı sigorta unsuruna zarar veren yangın müşterek sebep olarak kabul edilir.
Sigorta Poliçelerinde Müşterek Sebep Nasıl Geçer?
Bir sigorta poliçesinde müşterek sebep, teminat altına alınmış olan çeşitli durumların birbirinden ayrı olarak aynı anda meydana gelmesiyle oluşur. Örneğin bir konut sigorta poliçesi kapsamında fırtınaya bağlı hasarlar ile yangına bağlı hasarlar güvence altına alınmış olsun. Bu konut içerisinde yangın başlamasına ek olarak aynı veya yakın bir zaman dilimi içerisinde deprem meydana gelmesi ve konutun hem yangından hem de depremden ayrı ayrı etkilenmesi müşterek sebep oluşturur. Müşterek sebebin meydana geldiği durumlarda ise sigorta poliçesi kapsamındaki şartlara bağlı olarak ek tazminat hakkı doğabilir.