Maluliyet, kelime anlamı itibarıyla sakatlığı olma, engeli bulunma hali anlamına gelir. Maluliyet, sigorta poliçelerinde sıklıkla kullanılır. Sigorta poliçesi kapsamındaki şartlar altında maluliyet yaşayan kişilerin mağduriyetleri, sigorta şirketi tarafından karşılanır. Maluliyetin farklı boyutları bulunur. Sigorta poliçesi kapsamında, maluliyetin boyutuna göre kişiye ödenecek tazminat bedelleri belirlenir.
Maluliyet Çeşitleri Nelerdir?
Maluliyet çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Tam maluliyet
- Geçici maluliyet
- Kalıcı maluliyet
Tam Maluliyet
Kaza, terör saldırısı, doğal afet veya hastalık gibi olumsuz durumlara bağlı olarak kişinin vücut bütünlüğünün veya sağlığının bozulması tam maluliyet kapsamına girer. Sağlığın bozulmasına bağlı olarak kişinin vücut fonksiyonlarının kendini idame ettiremez hale gelmesine ve çalışma niteliklerinin kaybedilmesine tam maluliyet adı verilir.
Kısmi Maluliyet
Meydana gelen herhangi bir olumsuzluk neticesinde, kişinin vücudunun bir ya da daha fazla yerinde vücut işlev kayıplarının meydana gelmesine kısmi maluliyet adı verilir. Kısmi maluliyete örnek olarak uzuv kopması, ezilmeye bağlı olarak uzuv işlevlerinin yitirilmesi ve kemiklerin kırılması verilebilir.
Geçici Maluliyet
Bireyin tedavi edilerek normal yaşamına dönebilecek şekilde küçük veya orta çaplı işlev bozukluğu yaşamasına geçici maluliyet adı verilir. Geçici maluliyete örnek olarak ameliyat geçirme, sargıya veya alçıya alınma, atele bağlanma verilebilir.
Kalıcı Maluliyet
Meydana gelen bir olay veya hastalık neticesinde kişinin ömür boyu sürecek bir vücut işlev bozukluğuna maruz kalmasına kalıcı maluliyet adı verilir. Kalıcı maluliyet aynı zamanda kısmi veya tam maluliyet şeklinde de kendisini gösterir. Kalıcı maluliyetin en önemli niteliği, meydana gelen uzuv kaybı veya işlev bozukluğunun geri döndürülemeyecek düzeyde olmasıdır.
Maluliyet Nasıl Belirlenir?
Maluliyet, Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bağlı olan Bölge Sağlık Kurulu tarafından belirlenir. Maluliyetin boyutunun belirlenmesinde sağlık kurulu tarafından pek çok faktör ve kriter kullanılır. Maluliyetin seviyesi, kişinin iş yaşamındaki ve sigorta poliçelerindeki pozisyonunu etkiler. Sağlık kurulu, kişi üzerinde yaptığı detaylı sağlık incelemesi sonucu maluliyetin seviyesini belirler.
Maluliyet Hangi Durumlarda Verilir?
Maluliyet alabilmek için SGK il veya ilçe müdürlüklerinin ilgili birimine başvuru yapılmalıdır. İlgili birim tarafından sevk edilen sağlık kuruluna girmek gereklidir. Maluliyet pek çok durumda verilebilir. Görme güçlüğü, duyma güçlüğü, eksik uzuv, yaşamını idame ettirmeye engel herhangi bir sağlık problemi ve sağlık kurulu tarafından tespit edilebilecek diğer sağlık problemleri maluliyet verilmesine yeter sebep olabilir. Maluliyetin farklı çeşitleri bulunur. Bazı maluliyet türleri geçicidir.
Maluliyet Nasıl Hesaplanır?
Maluliyet hesabı, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinin 4. bölümü olan Malul Sayılmaya İlişkin Usul ve Esaslara göre yapılır. Malul Sayılmaya İlişkin Usul ve Esaslara göre maluliyete neden olan durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Arıza / hastalık listesinde belirtilen arıza veya hastalıkların meydana gelmesi.
- Eski ve çalışmaya engel olmayan bir arızanın, arıza/hastalık listesinde belirtilen seviyelere yükselmesi.
- Çalışma gücünün en az %60’ının kaybedilmiş haliyle ilk defa çalışmaya başlanması, ancak daha sonra ortaya çıkan farklı bir hastalık veya arıza nedeniyle yönetmelik hükümlerine göre çalışma gücünün en az %60’ının kaybedilmesi.
- İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ının kaybedilmesi.
Hangi Sigorta Poliçeleri Maluliyet Durumlarını Kapsar?
Maluliyet durumları, çoğu sigorta poliçelerinde bulunur. Özellikle bazı sigorta poliçelerinde maluliyet durumları olmazsa olmazdır. Bu sigorta poliçeleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Hayat sigorta poliçesi
- Ferdi kaza sigortası poliçesi
- Sorumluluğa ilişkin sigorta poliçeleri
