Bilanço Nedir?

Bilanço Neden Önemlidir?

Bilanço işletme açısından oldukça önemlidir. Şirketin mali durumunu görmek, karar alma süreçlerini yönetmek gibi hususlar, bilanço ile mümkün olur. Bilançonun önemi, aşağıdaki şekilde ele alınabilir:

• Bilanço, işletmenin mali durumunu gösterir. Şirketin borçları, varlıkları ve öz sermayesi, bilançoya bakılarak tespit edilebilir.
• Bilanço, yöneticilerin ve yatırımcıların karar alma süreçlerine yardımcı olur. Özellikle işletmeye yönelik stratejik kararlar alınırken (örneğin borçlanma, yatırım, varlık satın alımı gibi) bilanço detaylarına bakılır.
• Hissedarlar ve potansiyel yatırımcılar arasındaki ilişki, bilanço ile güçlenir. Yatırımcılar, bilanço aracılığıyla şirketin potansiyeli ve mevcut durumu hakkında fikir sahibi olur.
• Bilanço, şirketin hukuki zorunlulukları karşılamasını sağlar. Yasal düzenlemeler gereği şirketler, mali tablolarını raporlamak ve yayınlamak zorundadır.
• Bilanço ile risk yönetimi sağlanır. Aynı zamanda bilançonun şeffaflığı, şirketin iç işleyişinin güçlenmesini sağlar.

Bilançonun Temel Bileşenleri Nelerdir?

Bilanço kalemleri, varlıkları detaylandırır ve bilançonun temelini oluşturur. Bilançonun temel bileşenleri, varlıklar, borçlar ve özkaynaklardır. Varlıklar, işletmenin sahip olduğu ekonomik değerleri, borçlar işletmenin yükümlülüklerini, öz kaynaklar ise sahiplerin işletmeye yaptığı yatırımları ifade eder. Bilançonun her bir bileşeni, işletmenin mali yapısına ışık tutar.

Aktif Varlık Nedir?

Aktif varlık, bir işletmenin elinde bulunan ekonomik değerler toplamıdır. Aktif varlıklar, şunları kapsar:

• Nakit
• Stoklar
• Alacaklar
• Sabit Varlıklar (Uzun vadeli kullanım amacı ve bilinciyle elde tutulan hisse senedi veya tahvil)
• Yatırımlar

Pasif Varlık Nedir?

Pasif varlıklar, bilançonun sağ kısmında yer alır ve işletmenin sermayesini ve borçlarını kapsar. Pasif varlık kalemleri şunlardan oluşur:

• Kısa vadeli borçlar
• Uzun vadeli borçlar

Bilançoda Öz Kaynak Nedir?

Bilançoda öz kaynaklar, bir şirketin sahibi veya ortaklarına ait olan varlıklardır. Öz kaynaklar, şirketin varlıklarının net değerini ifade eder. Öz kaynaklar genellikle şu başlıklardan oluşur:

• Ödenmiş Sermaye: Şirket hissedarlarının şirkete sağladığı nakit veya varlık katkılarını ifade eder.
• Rezervler: Geçmiş yıllarda şirket tarafından elde edilen ve dağıtmadığı karlardır.
• Dönem Zararları veya Karları: Şirket faaliyetleri sonucu elde edilen kar veya zararlardır.

Bilanço Türleri Nelerdir?

Bilanço çeşitli şekillerde düzenlenir. Bilanço türleri, şu şekilde listelenebilir:

• Karşılaştırmalı bilanço
• Analitik bilanço
• Hesap bilanço
• Mali bilanço
• İşletme bilançosu
• Ticari bilanço
• Konsolide bilanço
• Rapor şeklinde bilanço

Karşılaştırmalı Bilanço Nedir?

Karşılaştırmalı bilanço, tutarların karşılaştırılması temeline dayanır. A tarihindeki bilançonun B tarihindeki bilanço dönemi ile karşılaştırılması sonucu karşılaştırmalı bilanço elde edilir.

Hesap Tipi Bilanço Nedir?

Hesap tipi bilanço, T şeklinde düzenlenir. Hesap tipi bilanço düzenlenirken aktifler (işletmenin mevcut varlıkları ve alacakları) sola, pasifler (işletmenin sermaye ve borçları) sağa yerleştirilir.

Analitik Bilanço Nedir?

Analitik bilanço, bilançonun hesap tutarları ve bilançoda yer alan diğer bütün değişkenler açısından incelenmesi, hesaplanması ve analize hazır olmasıdır.

Mali Bilanço Nedir?

Mali bilanço, vergi kanunlarına göre hazırlanan ve kavramsal hesaplama içeren bilanço türüdür. Mali bilanço, işletmenin finansal faaliyetlerinin ve pozisyonunun resmi kaydı olarak da ifade edilebilir.

İşletme Bilançosu Nedir?

İşletme bilançosu, işletmenin belirli bir dönem özelindeki durumunu ve performansını yansıtan tablodur. İşletme bilançosunda varlıklarla beraber öz kaynaklar ve mevcut borçlar da yer alır.

Ticari Bilanço Nedir?

Ticari bilanço, ticari yaşamın gerekleri ve genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ile uyumlu hazırlanan bilanço türüdür.

Konsolide Bilanço Nedir?

Konsolide bilanço, şirketler grubunun, bağlı ortaklıklarının ve iştiraklerinin bir bütün olarak gösterilmesi amacıyla oluşturulan bilanço türüdür. Ana şirkete bağlı işletmelerin finansal durumlarının toplulaştırılmış bir şekilde gösterildiği bilanço, konsolide bilançodur.

Rapor Tipi Bilanço Nedir?

Rapor tipi bilanço, dönemsel karşılaştırma yapma kolaylığı sağlayan bilanço türüdür. Bu bilanço türünde şirketin pasif varlıkları, aktif varlıkların altında yer alır.

Bilanço Nasıl Hazırlanır?

Bilanço, şirketin mali performansını yansıtır, bu sebeple sistemli bir şekilde hazırlanması oldukça önemlidir. Şirketlerin gelecek planlamalarını daha sağlıklı bir şekilde yapmalarının yolu, sağlıklı bir bilanço hazırlamaktan geçer. Bilanço, şu adımlar izlenerek hazırlanır:

• Zaman Aralığı Belirlenir: Bilançonun hazırlanabilmesi için öncelikle kapsadığı zaman aralığının belirlenmesi gerekir.
• Şirket Varlıkları Tespit Edilir: Zaman aralığı, raporlama tarihi belirlendikten sonra şirketin varlıkları tespit edilir. Varlıklar, cari ve sabit olmak üzere iki farklı kategoriye ayrılır. Cari varlıklar, bir yıl içerisinde nakde çevrilmesi beklenen varlıklardır. Sabit varlıklar ise bir şirketin bir yıldan uzun süreli sahip olacağını bilerek satın aldığı varlıklardır.
• Şirket Yükümlülükleri Belirlenir: Raporlama tarihi itibarıyla şirketin kısa ve uzun vadeli yükümlülükleri belirlenir.
• Özkaynaklar Hesaplanır: Öz kaynaklar hesaplanırken birikmiş kazançlar ve sermaye ayrı ayrı hesaplanır.
• Varlıklar, Borçlar ve Öz Kaynaklar Karşılaştırılır: Bilançoda yer alan varlıkların, öz kaynaklar ve yükümlülüklerin toplamına eşit olması gerekir. Eşitliğin sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek için son hesaplama yapılır.

Aktifler ve Pasifler: Bilançonun Denge Unsuru

Bilançonun temelinde aktif ve pasiflerin dengesi yer alır. Aktifler bölümünde şirketin mevcut nakit tutarı, stokları, alacakları ve sabit varlıkları yer alır. Pasifler bölümünde ise şirketin finansman kaynakları yer alır. Finansman kaynakları, borçlardan ve öz sermayeden meydana gelir. İyi hazırlanmış bir bilanço, aktif ve pasif kalemler arasındaki dengeye dayanır.

Bilanço Analizi Nedir ve Bilanço Analizi Nasıl Yapılır?

Bilanço analizi, bir şirketin mevcut mali durumunu değerlendirmek ve geleceğe yönelik aksiyon almak amacıyla yapılır. Varlık, borç ve öz sermaye olmak üzere üç ana bölümden oluşan bilanço, aktiflerin (varlıkların) pasiflere (borçlara) eşit olduğu bir denge üzerine kurulur. Aktif ve pasiflerin denge analizi, temel bilanço analizi olarak ele alınabilir.

Öz sermaye bileşenlerinin analiz edilmesi ikinci adım olarak kabul edilir. Öz sermaye, şirketin varlık değerini ifade eder. Öz sermaye kalemleri arasında ödenmiş sermaye, zararlar, kartlar ve rezervler yer alır. Öz sermaye kalemlerinin analiz edilmesi, şirketin büyüme potansiyelinin de tespit edilmesini sağlar. Bilanço analizi için dikey analiz ve yatay analiz olmak üzere iki temel yöntem kullanılır.

Dikey Analiz ve Yatay Analiz Nedir?

Dikey analiz, bir şirketin mali durumunu belirli bir dönem için ele alır. Faaliyet sonuçları, bilançodaki kalemlerin toplamına oranlanır ve incelenir. Yatay analiz ise şirketin mali durumunu ve faaliyet sonuçlarını zaman içerisinde, karşılaştırmalı olarak inceler.

Bilanço Oranları Nelerdir ve Nasıl Hesaplanır?

Bilanço oranı, bilançoda yer alan iki kalemin karşılaştırılması ve analiz edilmesi için kullanılır. Temel bilanço oranları şunlardır:

• Verimlilik Oranı
• Ödeme Gücü Oranı
• Likidite Oranı
• Karlılık Oranı

Likidite Oranları ve İşletmenin Nakit Durumu

Bankacı oranı olarak da bilinen likidite oranı, bir şirketin kısa vadeli yükümlülüklerini karşılama yeteneğini gösterir. Cari oran, hızlı oran, nakit oranı şeklinde hesaplanabilir.

Cari Oran

Cari oran, şirket borçlarının veya cari yükümlülüklerin ödenmesi için cari varlıkların tasfiye edildiği verimliliği gösterir. Hesaplama, şu formül üzerinden yapılır:

Hızlı Oran

Hızlı oran, şirketin likiditesi yüksek varlıklarını kullanarak kısa vadeli yükümlülüklerini karşılama potansiyelini ölçmeyi sağlar. Hızlı oran hesaplaması, şu formül üzerinden yapılır:

Nakit Oranı

Nakit, bilançoda yer alan en likit varlıktır. Nakit oranı, şirketin kısa vadeli yükümlülüklerinin ne kadarının eldeki nakitle karşılanabildiğini ifade eder. Nakit oranı hesaplaması, şu formülle yapılır:

Karlılık Oranları ve İşletmenin Performans Değerlendirmesi

Şirketler, performanslarını genellikle karlılık üzerinden izler. Karlılık oranı ise bunu mümkün kılar. Karlılık oranı hesaplanırken varlıkların getirisi, öz kaynakların getirisi hesaplanır.

Kaldıraç Oranları ve Finansal Risk Analizi

Kaldıraç oranı, işletmenin toplam borçlarının toplam varlıklara bölünmesiyle yapılır. Toplam borçların toplam varlıklara bölünmesi sonucunda şirketteki varlıkların ne kadarlık kısmının borçla finanse edildiği saptanmış olur.

Bilanço Nasıl Yorumlanır?

Bilanço yorumlama yapılırken bilanço kalemleri detaylı incelenir. Her bir varlık ve kaynak, kendi içerisinde şirkete yönelik detaylı bilgi verir. Bilanço yorumlama yapılırken şu detaylar ele alınabilir:

• Dönen varlıkların yüksek olması, likiditenin de yüksek olduğunu gösterir.
• Duran varlıkların yüksek olması, şirketin gelecek potansiyelinin yüksek olduğunu gösterir.
• Sermaye ve kar yüksekliği, yatırım açısından avantaj sağlar.
• Özellikle kısa vadeli borçlar, yüksek likidite gerektirmesi sebebiyle risk barındırır.
• Bilanço karşılaştırması, şirketin mevcut ve geçmiş performansı hakkında bilgi verirken gelecek performansı hakkında da mesaj verir.