Kısa vadeli bir işlem olan repoda işlem faizi ve vadesi, anlaşmanın yapıldığı an belirlenir. Reponun Türkçedeki karşılığı “tekrar satın alma anlaşması” şeklindedir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından ekonominin iyileştirilmesi amacıyla geliştirilen politikalar para politikası olarak adlandırılır. Repo, para politikası araçları arasında yer alır. Merkez Bankası, genişletici para politikası uyguladığı esnada repo işlemi gerçekleştirir. Piyasadan menkul kıymet alımı gerçekleştiren TCMB, piyasaya para akışı sağlar. Vade sonunda ise satım vaadiyle aldığı menkul kıymetlerin ilk satıcısına satışını gerçekleştirir. Bu sayede piyasanın ihtiyaç duyduğu hareketlilik sağlanmış olur.
Repo Nasıl Yapılır?
Repo yapılırken alıcı ve satıcı arasında faiz oranlarının ve vadenin belirlendiği bir satın alma anlaşması gerçekleştirilir. Banka, hazine bonosu ya da devlet tahvilini yatırımcıya satar. Satım işlemini vade sonunda tekrar geri alma taahhüdü ile gerçekleştirir. Taahhütte geri alım fiyatı da yer alır. Yani yatırımcı, hangi tarihte, ne kadar para kazanacağını bankayla yaptığı anlaşma sayesinde önceden bilir.
Repo İşlem Limiti Nedir?
Repo işlem alt limiti, yani minimum repo fiyatı bankaya göre değişiklik gösterir. İşlem yapılan kanal da repo fiyatları üzerinde etkilidir. Şubelerden gerçekleştirilen repo işlemlerinde üst limit, internet bankacılığına kıyasla daha yüksektir.
Ters Repo Nedir?
Ters repoda bir menkul kıymet alımı gerçekleştiren yatırımcı, vade sonunda bu menkul kıymeti satacağını taahhüt eder. TCMB açısından ters repo, alım vaadiyle satım olarak tanımlanır. TCMB, enflasyon ile mücadelenin olduğu bir dönemde daraltıcı para politikası uygular. Daraltıcı para politikası ile piyasaya menkul kıymet satışı gerçekleştiren TCMB, piyasadan para çeker. Vade sonunda ise sattığı menkul kıymetlerin tekrar alımını gerçekleştirir. Yatırımcı, ters repo hesaplama yaparken faiz ve vade gibi unsurları anlaşmanın yapıldığı an belirlenen oranlar üzerinden kabul eder.
Gecelik Repo Nedir?
Gecelik repo, işlem vadesinin bir gün olduğu repo türüdür. Gecelik repo hesaplama yapılırken işlemin valörü (hesaba alacak veya borç kaydedileceği tarihi) aynı gündür. Gecelik repoda takasın gerçekleştireceği tarih ise sonraki gündür. Sonraki günün cumaya denk gelmesi halinde takas işlemi bir sonraki iş günü için planlanır ancak süre yine bir gün olarak kabul edilir.
Repo Faizi Nedir?
Repo faizi, menkul kıymetin, repo işleminin getirisi olarak tanımlanabilir. Repoda TCMB/banka tekrar satım vaadiyle alım gerçekleştirir. Yatırımcı ise sattığı menkul kıymeti tekrar geri alma vaadiyle satım gerçekleştirir. Yatırımcısının satma işleminden elde edeceği getiri, vade ve faiz oranı üzerinden hesaplanır. Repo faiz oranları, diğer piyasa koşullarına ve repo vadesine göre değişkenlik gösterir.
Repo İşlem Saatleri Nedir?
Repo işlem saatleri, işlem yapan bankaya göre değişiklik gösterir. İşlem, genellikle sabah saat 10:00’da başlar. Bitiş saati bazı bankalar için 15:00 iken bazı bankalar için 16:30 olabilir.
Gecelik Repo Faizi Ne Kadar?
Gecelik repo faizi, piyasada geçici likidite sıkışıklığının görüldüğü durumlarda uygulanır. Gecelik ya da günlük repo ile amaçlanan, bankanın likidite sıkışıklığının mümkün olan en kısa sürede giderilmesi, likiditenin geçici süreliğine de olsa artırılmasıdır. Günlük repo faiz oranları değişkendir. Banka, repo anlaşması esnasında faiz oranı bilgileri de yatırımcıya iletir. Faiz oranları, TCMB tarafından duyurulur.
Repoda Kaybetme Riski Var mı?
Repo, 1 günden başlayarak 45 güne kadar değişen vadelerle gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Repoda risk yoktur. Yatırımcının elde edeceği faiz getirisi ve repo vadesi, anlaşma anında zaten bellidir.
